ඔබගේ ජීවිතය තුළ ඇතිවන මානසික ගැටළු පිළිබඳ නිශ්චිත ස්වරූපයක් නැත. ආසියානු සමාජයේ විවාහ ජීවිතය තුළ බොහෝ වගකීම් ප්‍රමාණයක් කර දරන්නේ ගැහැණිය යි. එය ක්‍රමයෙන් මුහුකුරා ගොසින් මේ වන විට ඇය මුදල් ඉපයීමේ කාර්ය භාරයට උර දෙමින් සිටි යි. මෙවන් වූ තත්වයක් තුළ දරුවෙකු බිහි කිරීමට මාස නවයක කාලයක් ශරීරයෙන් සූදානම් වීම, තම වගකීම් සහ කාර්යභාරයන් නොපිරිහෙලා ඉටු කිරීම මෙන් ම සිය විවාහ ජීවිතය පවත්වා ගැනීමට සැමියාට ආදරණීය බිරිඳක් වීම යන සිද්ධීන් හි මානසික අරගලයන් කිරීමට සිදු වෙයි. මෙබඳු තත්වයක් ‘ බේබි බ්ලූස් -Baby Blues ‘ හෝ පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය – ( Postpartum Depression ) ඇති වීමට මග සලසවයි.
දරු ප්‍රසූතියකින් අනතුරුව මවක් ඉතාමත් විඩාබර තත්වයකට පත් වේ. බොහෝ අවස්ථාවල දරු ප්‍රසූතියට පසුව විඳි අත්දැකීම් හේතුවෙන් මෙන් ම සාමාන්‍යය ජීවිතයක සිට වගකීම් සහගත ජීවිතයකට ගමන් කිරීම වැනි කරුණු හේතු කොට ගෙන යම් ස්ත්‍රීයක් මානසික ව්‍යාකූල තත්වයකට පත්ව සිටිය හැකිය. බොහෝ අවස්ථාවල,
වැනි හේතු නිසා ඇති වන කම්පනය බේබි බ්ලූස් තත්වයන් මතු වීමට හේතු වෙයි
දරුවා ලැබීමෙන් අනතුරුව තමන්ගේ සිතුවිලි තුළ නිතර ඇතිවන දුක, බිය, කාංසාව මෙන් ම මානසික ආතතිමය තත්වයන් බේබි බ්ලූස් තත්වයන් ලෙස හඳුන්වයි. බොහෝ කාන්තාවන්ට සිය දරු ප්‍රසූතියෙන් පසුව සති එකත් දෙකත් අතර කාලයේ දී මෙම තත්වය පවතින අතර පසුව එය සුව වී යයි. දරු ප්‍රසූතියකින් අනතුරුව බොහෝ මවුවරුන් 80% පමණ දෙනා තමන්ගේ ප්‍රසව වේදනාව සමගින් මතු වන දුක, දරු ප්‍රසූතියකින් පසුව පලමු දින 15 තුළ අත්විඳිනු ඇත. මෙම බේබි බ්ලූස් අවධිය මෘදු සංක්‍රාන්තික අවස්ථාවක් ලෙස හඳුන්වයි. බොහෝ විට එය වෛද්‍යය උපදෙස්වලින් තොරව සුව විය හැකි ය. කාන්තාවක් තුළ දරුවෙකු වෙනුවෙන් සිදු වන කායික සහ මානසික, හෝර්මෝන වෙනස්කම් මෙන් ම දරු ප්‍රසූතියෙන් අනතුරුව ශරීරය යථා තත්වයට පත් වීම අතර දෝලනය වීම මෙයට හේතු වෙයි. නමුත් මෙම බේබි බ්ලූස් තත්වය ඔබගේ දෛනික කාර්යයන්ට බාධා නොකරයි. එනම් බේබි බ්ලූස් යනු ඔබව නැවත සකස් කිරීමේ සංක්‍රාන්තික තත්වයකි.
නමුත් යම් කිසි කාන්තාවක් දිගින් දිගටම මෙවැනි සිතුවිලි සමගින් මානසික ව්‍යාකූලත්වයකට පත්ව සිටිනවා නම් එම තත්වය පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය යටතට ගැනෙයි ( Postpartum Depression )
මෙය මානසික අවපීඩණයෙ දරුණු අවස්ථාවන් ඇති කළ හැකි විශාදමය තත්වයකි. යම් අයෙකු සිය දරුවා බිහි කිරීමෙන් අනතුරුව ගත වන සති තුනක් සහ හතරක් අතර කාලය මෙන් ම වසරක් ගත වන තෙක් මෙම පසු ප්‍රසව විශාද තත්වය ඇති විය හැකි ය. තම දරුවා කෙරෙහි ආදරය, සෙනෙහස ඇති නොවීම මෙහි ප්‍රධාන ලක්ෂණය වන අතර එම වරදකාරී හැඟීම හේතුවෙන් පශ්චාත්තාපයට පත් වීම මෙම රෝගයේ ස්වභාවය යි. පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය ඇති වීමට මූලික හේතු ගණනාවක් ඇත. එනම්,
යනාදී තත්වයන් පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය ඇති වීමට හේතු වෙයි.
මෙම මානසික ව්‍යාකූලතාවය හේතුවෙන් දරුවාට හානි කරන සිතුවිලි පවා ඇති වීමට හැකි වෙයි. ප්‍රමාණවත් නින්දක් නොමැතිව නිරන්තරයෙන් සිය දරුවා පිළිබඳ බිය ජනක සිතුවිලි ඇති කර ගන්නා මෙම මවුවරුන් සියදිවි නසා ගැනීමේ තත්වයකට වුව ද පත් විය හැකි ය. බොහෝ විට මෙම පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වයට හේතු වන කාන්තාවන් අතර ගබ්සාවක් කළ හෝ අනපේක්ෂිතව සිය දරුවා ගබ්සා වූ කාන්තාවන් දැකිය හැකිය. ඇතැම් අවස්ථාවල දී මෙම තත්වය පියවරුන් තුළ වුව ද දැකිය හැකි ය.
බොහෝ අවස්ථාවන්හි දී මෙම පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය සති තුනත් හයත් අතර කාලයේ දී සුව වන බව අසන්නට ලැබුණත් එහි රෝග ලක්ෂණවල බරපතලකම අනුව සුව වීමට කාලයක් ගත විය හැකිය. එසේම පසු ප්‍රසව විශාදය පිලිබඳ ප්‍රචලිත අසත්‍යයක් නම්, එම මවුවරුන්ගේ දරුවන් උපතේ දී බර අඩු වී ඉපදීම යන කරුණ යි. එය ප්‍රායෝගික නොවන නමුත් ඔබ දුකින් කල් ගත කිරීම ඔබේ කලලයට බලපාන අතර එම හේතුවෙන් නොමේරු දරු උපතක් ඇති විය හැකි ය.
අපගේ ශරීරවල සිදු වන හෝර්මෝනවල විපර්යාසයන් අපට තනිව පාලනය කළ නොහැකි ය. මෙම මානසික තත්වය මැඩ පවත්වා ගැනීම ඔබ විසින් කල්පනාකාරීව සිදු කළ යුතුය. නිදසුනක් ලෙස,
ඔබගේ ස්වාමි පුරුෂයා සහ ඔබ අතර ඇති සම්බන්ධයට මෙම පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය තදින්ම බලපෑ හැකිය. ඔබ නිරන්තරයෙන් හුදකලාව සිටිමින් සහකරු ප්‍රතික්ෂේප කිරීම ඔබ දෙදෙනාගේ සම්බන්ධයට අහිතකර ලෙස බලපෑ හැකි ය.
මෙම පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය කාන්තාවක් තමන්ගේ දෙවන හෝ තෙවන දරුවා බිහි කිරීමෙන් අනතුරුව වුව ද මතු විය හැකි අතර, මෙබඳු තත්වයක දී ඔබගේ අනෙකුත් දරුවන්ට ද සිය මවගේ ස්නේහය අහිමි වී යා හැකි ය. පසු ප්‍රසව විශාදය දරුවන්ගේ චිත්තවේග වර්ධනයට දිගු කාලීනව බලපෑම් කළ හැකි බව වෛද්‍යය අදහසයි.
එසේම , බොහෝ ස්ත්‍රීන් විවාහයට පෙර සිටම සැමියාගේ ඥාතීන් සම්බන්ධව තද පිළිවෙතක් අනුගමනය කිරීම දැකිය හැකිය. නමුත් තමන්ට උපකාර කරන ඥාතීන් හිත මිතුරන් ගෙන් ඈත් වෙමින් තමන්ට තනිව පවුල් ජීවිතයක් ගෙන යා නොහැකි බව සිහි තබා ගන්න. ඔවුන් සමග සමගියෙන් කටයුතු කරන්න.
මෙම් තත්වය සුව කර ගත හැක්කේ කෙසේද?
දරු උපතකින් සති දෙකකට පමණ පසුවත් ඔබට සහනයක් නොදැනෙන්නේ නම්, වෛද්‍යයවරයෙකු වෙත යොමු වන්න. නමුත්, ඔබට මෙම රෝගයෙන් පූර්ණ සුවය ලබා ගැනීමට නම් වෛද්‍යයවරයාට අවංක විය යුතු ය. මන්ද මෙම පසු ප්‍රසව විශාදමය තත්වය ඔබගේ මොළයට පමණක් නොව ඔබගේ මුළු ශරීරයටම බලපෑම් ඇති කරන බැවින් ය.
ලෝක සෞඛ්‍යය සංවිධානය දක්වන ආකාරයට මෙම පසු ප්‍රසව විශාදය සුව කරන ප්‍රතිකර්ම පිළිබඳව නිවැරැදි පර්යේෂණ සිදු කර ඇත. ඒ අතරින්
හඳුන්වා දී ඇත. මෙම විද්‍යුත් විච්ජේදන චිකිත්සක ක්‍රමය දැඩි මානසික අවපීඩණයෙන් පෙළෙන ගැබිණි කාන්තාවන්ට හඳුන්වා දී ඇත. එසේම,
ප්‍රධාන තැනක් ගනි යි.
මවක් වීම, වගකීම් දැරීම, ජීවිතයේ ඉදිරියට යන විට ඇති වන ගල් මුල් යන සියල්ල අප සියලු දෙනාටම පොදු ධර්මතාවය කි. ජීවිතය අනපේක්ෂිත සිදුවීම් රැසක් සමගින් ඉදිරියට ගලා යයි. නමුත්, ඔබ, මම, අප සියලු දෙනාගේ ගමනාන්තය තීරණය වන්නේ අප ඒවාට දක්වන ප්‍රතිචාර මතයි. දරුවෙකු බිහි කිරීමෙන් ඔබට නව ජීවියෙකු ලෝකයට දායාද කළ හැකිය. නෙල්සන් මැන්ඩෙලා, ස්ටීව් ජොබ්ස්, වංගරි මාතායි, මලාලා යූසෆ්සායි, ග්‍රේටා තුන්බර්ග්, වැනි වටිනා දරුවන් මේ ලොවට බිහි වීමේ වටිනාකම හේතුවෙන් ලෝකය ධනාත්මක මාවතකට යොමු විය. ජීවිතයේ සියලු වේදනාවන් ධනාත්මක ලෙස දකින්න. එවිට සියල්ල ඔබට සුබථල ගෙන එනු ඇත.
මෙවන් අවස්ථාවක දී මානසික වෛද්‍යවරයෙකුගේ සහය ඉතාමත් වැදගත් වන අතර oDoc සේවාව පැය විසිහතරේම ඔබ වෙනුවෙන් ක්‍රියාත්මක වෙයි. නිවසේ සිට වෛද්‍යවරයා සමග සම්බන්ධ වීමට තිබෙන පහසුකම හේතුවෙන් ඔබගේ පුද්ගලිකත්වය ද ආරක්ෂාකාරී වනු ඇත.
ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ
Menopause Brain Fog is real: A Simple Guide with Symptoms and Treatment Women in their 40s and 50s who are just entering the end of
Did you know that gestational diabetes mellitus, also known as GMD, is one of the most common medical complications of pregnancy? What is GMD? Why
Endometriosis No woman looks forward to “that time of the month.” Dealing with nausea, stomach cramps, mood swings, back pains and fatigue, all whilst facing
නවතම සෞඛ්‍යය උපදෙස් එසැණින් ඔබ වෙත ලබා ගන්න