Category: Blog Article

Categories
Blog Article

පිරිමියෙක්ව මානසිකව කඩා වැටෙන්න බැරි ද?

what is a panic attack

පිරිමියෙක්ව මානසිකව කඩා වැටෙන්න බැරි ද?

Shares
Post Views: 11,686

ලංකාව සහ බොහෝ ආසියාතික සමාජයන් තුළ සමානාත්මතාවය පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමට බොහෝ දෙනා පෙළඹී ඇත. නමුත් අප සමානාත්මතාවය යන වචනය භාවිත කිරීමට උත්සාහ කරන්නේ රැකියාව, තනතුරු යනාදී භෞතික දේවල් අත් කර ගැනීමටයි. සමාජයක ගැහැනියක් නම් මෙසේ සිතිය යුතුයි, පිරිමියෙක්නම් මෙසේ සිතිය යුතුයි යන රාමුවල සිර වී සිටින අප ගොඩාක් තැන්වල දී ‘ ඒ ගෑනි හැසිරෙන්නේ තනිකරම පිරිමියෙක් වගේ‘ , ඒ මිනිහා කතා කරන්නේ තනිකරම ගෑනියෙක් වගේ’ යන වචන අසා ඇත්තෙමු. නමුත් යථාර්ථය නම් හැඟීම්වලින් අප සියලු දෙනාම එකම මිනිසුන් කොටසක් බවයි. මෙයට අමතරව

  • පිරිමියෙකු රෝස පැහැයට කැමති වීම
  • පිරිමියෙකු හැඩීම
  • පිරිමියෙකු භරත, කථක් වැනි නර්තන කලාවන් හැදෑරීම
  • පිරිමියෙකු රැකියාවක් ලෙස රූපලාවණ්‍යය ක්ෂේත්‍රය තෝරා ගැනීම
  • පිරිමියෙකුට ලජ්ජා සිතීම
  • පිරිමියෙකු ඉවුම් පිහුම් කරමින් දරුවන් රැක බලා ගැනීම
  • පිරිමියෙකුට සිය රැවුල වර්ධනය හෙමින් සිදු වීම

ඔහුගේ පෞරුෂයේ තිබෙන අඩුපාඩුකමක් ලෙස සලකයි.

නමුත් සමාජයේ දැනට තිබෙන බොහෝ බෙදීම් වැරදි වැටහීම්වලට හේතුව අප පරම්පරා ගණනාමව තිස්සේ ගෙන එන වැරදි විශ්වාසයන් ය. ඔබ අවබෝධ කර ගත යුතු දෙය නම් ඔබේ පුතා, පෙම්වතා, පියා, සහෝදරයා, ස්වාමිපුරුෂයා යන සියලු දෙනාම

  • මානසිකව කඩා වැටීම්වලට ලක් වෙයි
  • සිත් රිදීම්වලට ලක් වෙයි
  • බිය වීමට ලක් වෙයි
  • දිවිනසා ගැනීමට පෙළඹීමට ඉඩ ඇති බවයි

මේ අනුව බොහෝ පුරුෂයන්ට  සන්ත්‍රාස කාංසාව ( Panic Attack ) ඇතිවීමට ඉඩ කඩ පවතියි. මෙම ලිපිය තුළ මින් ඉදීරියට මේ පිළිබඳව දැනුවත් කරනු ඇත.

මොකක්ද මේ සන්ත්‍රාස කාංසාව ( Panic Attack ) කියන්නේ ?
  • එනම් පුද්ගලයෙකුට නිතර ඇති විය හැකි බිය සහ වේදනාව සම්බන්ධ කාංසාමය ( Anxiety ) තත්වයකි.

සෑම කෙනෙකුටම ආතතිය, බිය වැනි තත්වයන් සාමාන්‍යයෙන් මතු විය හැකි වුවත් මෙම සන්ත්‍රාස කාංසාව පැහැදිලි හේතුවක් නොමැතිව ඇති විය හැකිය.

සන්ත්‍රාස කාංසාවේ ( Panic Attack ) රෝග ලක්ෂණ මොනවාද ?

කාංසාව ( Anxiety ) –

කාංසාව යනු නොසන්සුන් හැඟීමක් වන අතර කාංසාව වැඩි දියුණු වූ අයෙකුට කණස්සල්ල සමග බිය වීම ඇති විය හැකිය. සන්ත්‍රාසයට පත් වීම කාංසාවේ උත්සන්නතම අවස්ථාවයි.

මොකක්ද මේ කාංසාව කියන්නේ?

කෙටියෙන්ම පැවසුවහොත් හේතුවක් නොමැතිව දුකට, වේදනාවට පත් වීම කාංසාවේ මූලික ලක්ෂණයයි

මෙමගින්  සන්ත්‍රාසය  තත්වයට පත් වූ විට බියෙන් ජීවත් වීමේ චක්‍රයක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වෙයි.

 

එම භීතිය අතරතුර ඔබට දැඩි මානසික සහ ශාරීරික ලක්ෂණ මතු විය හැකිය. එම තත්වය මතු වන්නේ කිසිම හේතුවක් නොමැතිවයි. එම ලක්ෂණ ලෙස,

  • හෘද ස්පන්ධනය වේගවත් වීම
  • ක්ලාන්තමය ගතිය
  • දහඩිය දැමීම
  • ඔක්කාරය
  • පපුවේ වේදනාව
  • හුස්ම හිර වීම
  • වෙවුලීම

වැනි තත්වයන් මසකට වතාවක් හෝ දෙවතාවක් පැමිණිය හැකිය. එසේම ප්‍රතිකාර නොකළහොත් සතියට කිහිප වතාවක් වුව ද පැමිණිය හැකිය. එය මුල් අවධියේ දී ප්‍රතිකාර නොකළහොත් සන්ත්‍රාස ආබාධයක් කරා ගමන් කිරීමට ඉඩ පවතියි.

මෙවන් තත්වයක් උග්‍ර අතට පත් වීමට

  • නිදන්ගත ආතතිය
  • ජීවිතයේ සිදු වන කම්පන සහගත සිදුවීම්
  • ප්‍රමාණවත් ලෙස වාතාශ්‍රය නොමැති වීම
  • දැඩි ලෙස ශාරීරික ව්‍යායාමවල නිරත වීම
  • අධික ලෙස කැෆේන් පරිභෝජනය
  • වෙනත් පරිසරයක පදිංචියට යාම
  • නිදන්ගත රෝගාබාධ

    හේතු වෙයි

     

සන්ත්‍රාස කාංසාවට ( Panic Attack ) ලක් වූ අයෙක් ඉන් ගලවා ගන්නේ කෙසේද ?

ඔබ හෝ ඔබගේ සමීපතමයෙක් මෙබඳු තත්වයකට ගොදුරු වී සිටී නම් එම පුද්ගලයා ඉක්මණින්ම වෛද්‍යයවරයෙකු වෙත යොමු කළ යුතු ය.

ඔබගේ හැඟීම්, පුද්ගලික ජීවිතය පිළිබඳ වෛද්‍යවරයෙකු හමු වී කතා කිරීමට මැලි කමක් දක්වන්නේ නම් ලෝකයේ ඕනෑම තැනක සිට දුරකථනය හරහා oDoc ඇප් එක මගින් මනෝ වෛද්‍යවරයෙකු සමග සම්බන්ධ විය හැකිය.

ආශ්‍රිත කියවීම්

  • Panic Disorder, NHS,England
  • Panic Attacks and Panic Disorder, Young Men’s health, youngmenshealthsite.org
  • Men’s mental health, what you need to know, Medical News Today, www.medicalnewstoday.com
  • කාංසාව යනු කුමක්ද?, එය හඳුනා ගන්නේ කෙසේද සහ කළ යුත්තේ කුමක්ද?, warbletoncouncil.org
Shares
Post Views: 11,686

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

ගර්භණී මවක් අනුගමනය කළ යුතු උපත් සැලසුම් මොනවාද ?

ගර්භණී මවක් අනුගමනය කළ යුතු උපත් සැලසුම් මොනවාද ?

Shares
Post Views: 6,659

දරුවෙකු බිහි කිරීමට සැලසුමක් කියූ විට යමෙක්ට මුවගට සිනහවක් පැමිණිය හැකි ය. මන්ද දරුවෙකු බිහි කිරීම කොහේ හෝ රෝහලක සිදු වීම පමණක් ප්‍රමාණවත් යැයි අප දරණ මතය හේතුවෙන් ය. නමුත් නව ජීවියෙකු ලෝකයට බිහි කිරීම යන කාරණාවේ දී මව සහ දරුවා යන දෙදෙනාම සමාන වැදගත්කමින් යුක්ත ය. නවීන ලෝකය තුළ දරුවෙකු බිහි කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඉතා විශාල වෙනස්කම් ‍රාශියක් පහසුව පිණිස යෙදී ඇති අතර දරුවෙකු බිහි කිරීම සම්බන්ධයෙන් මවගේ අදහස් ද නූතනය වන විට වඩා වැදගත් කොට සලකයි.

මොකක්ද මේ උපත් සැලසුමක් කියන්නේ??

සරලවම උපත් සැලසුමක් කියන්නේ දරු ප්‍රසූතිය සිදු විය යුතු ආකාරය මෙන් ම දරු ප්‍රසූතියෙන් පසුව සිදු වන සිදුවීම්  පිළිබඳව ඔබේ කැමැත්ත මත සදන දළ වාර්තාවකි.

උපත් සැලසුමක් අවශ්‍යය වන්නේ ඇයි ??

ගර්භණී සමයේ හෝ දරු ප්‍රසූතියේදී හෝ දරුවා බිහි වූ පසුව සිදු විය හැකි අනපේක්ෂිත සිදුවීම් වලක්වා ගැනීම සඳහා උපත් සැලසුමක් වැදගත් වෙයි. එසේම,

  • තමන්ගේ පුද්ගලික රුචිකත්වය මත ප්‍රසූතිය සිදු වන ආකාරය තෝරා ගැනීමට
  • ලෙඩ රෝගවලින් පීඩා විඳින මවක් නම් ඇයට තම රෝගී තත්වය නිර්ණය කරමින් අවශ්‍යය උපදෙස් වෛද්‍යයවරයා මගින් ලබා ගැනීමට හැකිවීම.
  • ප්‍රසූතියේ දී මතු වන වේදනාවන් අවම කර ගැනීමට

යනාදී හේතු මත පදනම්වයි.

උපත් සැලැස්මක් නිර්මාණය කිරීමේදී බොහෝ කාන්තාවන් සලකා බලන විශේෂ කරුණු වශයෙන්,
  • ප්‍රසූතිය සිදු කරන ස්ථානය
  • ප්‍රසූතිය අවස්ථාවේ වේදනාව අවම කර ගැනීමට භාවිතා කරන ඖෂධ
  • ඔබ දරු ප්‍රසූතිය සිදු කරන ආකාරය
  • දරු ප්‍රසූතිය දී ඔබට සහය විය යුතු ආකාර

දැක්විය හැකිය.

උපත් සැලසුමක් අවශ්‍යය වන්නේ කුමන කාන්තාවන්ට ද?
  • ඉතා කාර්යය බහුල ජීවිතයක් ගෙවන ගැබිණි කාන්තාවකට
  • දරුවන් වැඩි ප්‍රමාණයක් බිහි කළ කාන්තාවකට නැවත ගැබ් ගැනීම වලක්වා ගැනීමට
  • වසර ගණනාවකට පසු අනපේක්ෂිත ගැබ් ගැනීමක් සිදු වූ කාන්තාවන්ට
  • තමන්ගේ ශරීර සුවතාවය පිළිබඳව විශේෂයෙන් අවධානය යොමු කරන කාන්තාවන්ට
  • ප්‍රසූතිය සඳහා සූදානම් වන කාන්තාව වයසින් වැඩි අයෙකු වීම
  • ගර්භණී මව නොයෙකුත් රෝගාබාධයන්ට මුහුණ දී සිටින අයෙක් වීම

යනාදී තත්වයන් තුළ සිටින කාන්තාවන්ට උපත් සැලසුමක් බෙහෙවින් ප්‍රයෝජනවත් වෙයි

උපත් සැලසුමක් සැකසීමේ දි ඇතුළත් කළ හැකි අවශේෂ කරුණු වශයෙන්,

 ප්‍රසූතිය අවස්ථාවේදී

  • ලැබිය යුතු ආලෝක තත්වය
  • දරුවා බිහි කරන අවස්ථාවේදී ඔබ සමීපයෙන් සිටිය යුතු අය
  • සාමාන්‍යය දරු උපතක්, සිසේරියන් දරු උපතක් හෝ ජල තටාකයක් හෝ වෙන යම් ක්‍රමයක් ඇසුරු කරගෙන දරුවා බිහි කරනවා ද යන බව
  • ප්‍රසූත වේදනාව පහ කර ගැනීමට වේදනා නාශක භාවිත කරනවා ද නැද්ද යන බව

දරුවා බිහි වූ පසුව,

  • මවු කිරි ලබා දියයුතු නියමිත වේලාව
  • අවශ්‍යය කරන විටමින් සහ එන්නත් වර්ග ( විටමින් K , හෙපටයිටිස් B)
  • දරුවා බිහි වූ පසුව මවගේ ආසන්නයේ කුමන තැනක සිටිය යුතුද යන බව
  • මවගේ පපුව මත දරුවා සමීප කළ යුතු වේලාව

දැක්විය හැකිය.

මෙම සියලු දේවල් ඔබ විසින් කලින්ම වෛද්‍යයවරයා සමග සාකච්ඡා කිරීමෙන් අනතුරුව, වෛද්‍යය උපදේශ මත සකසා ගත යුතු සැලසුම් වෙයි. මන්ද,

ගර්භණී කාන්තාවකගේ ශරීරය නිරන්තර සංකූලතාවන්ට ලක් වන බැවින් මේ සියලු දේවල් ඔබ පූර්ව සූදානම් කිරීමේදී වෛද්‍යය උපදෙස් මත සිදු කිරීම අත්‍යාවශ්‍යය බව නැවත වරක් සඳහන් කරන්නේ එබැවින් ය.

උපත් සැලසුම් සකසා ගැනීම පිළිබඳ පූර්ව අවබෝධයක් ලබා දීමට මෙතැන් සිට දරු උපත් ක්‍රම පිළිබඳව කතා කරමු.

 

සාමාන්‍යය දරු උපත්

ඔබ ඔබේ දරුවා ස්වභාවිකව ප්‍රසූත කිරීමට අදහස් කරනවා නම් මෙම උපත් සැලසුම් මගින් ප්‍රසූතියේ දී ඇති වන වේදනාව සමග සාර්ථකව කටයුතු කිරීමට වඩා හොඳින් හැකිවනු ඇත.

දරුවා බිහි කිරීමට මෙය පූර්ව සූදානමක් වන අතර තමන්ගේ වෛද්‍යයවරයා සමග කතා කිරීම මගින් හුස්ම ගැනීම, ශරීරය ලිහිල් කිරීම වැනි ව්‍යායාම පුහුණුවීම් පවා සිදු විය හැකිය.

සිසේරියන් සැත්කම

බොහෝ අවස්ථාවන්වල ප්‍රසූතිය දී දී අමතර වෙහෙසක් දැරීමට සිදු වීම හේතුවෙන් අධි රුධිර පීඩනය වැනි රෝග පවතින මවුවරු අවධානම් තත්වයට ලක් වෙයි. එවිට සිසේරියන් සැත්කම් මගින් දරුවන් බිහි කිරීම බොහෝ විට සිදු කරන අතර නියමිත වෛද්‍යය නිර්දේශය මත ක්‍රියාත්මක විය යුතු ය

 ගෑස් සහ වාතය ප්‍රසූතිය අවස්ථාවේ භාවිත කිරීම

මෙම ගෑස් සහ වාතය වේදනාව ඉවත් කිරීමට භාවිත කරන ක්‍රමයකි.එනම් ප්‍රසූතියේ දී ඇති වන වේදනාව දරා ගත හැකි මට්ටමකට පත් කරයි. නමුත් එයට අවශ්‍යය උපකරණ පහසුකම් රෝහලේ තිබිය යුතුය.

දරු ප්‍රසූතිය දී පෙතිඩීන් එන්නත් කිරීම

වේදනාව සමනය කිරීමට පෙතිඩීන් නම් ඖෂධයක් ඔබගේ කලවා සහ තට්ටම් ප්‍රදේශයට එන්නත් කිරීම සිදු කරයි. එන්නත් කිරීමෙන් පසු ක්‍රියා කිරීමට විනාඩි 20 ක් පමණ කාලයක් ගත වෙයි.

රෙමිෆෙන්ටැනිල්

මෙය අතේ නහරයක් සමග සම්බන්ධව ක්‍රියා කරයි. එහි ක්‍රියාවලිය වේගවත් වන අතර මිනිත්තු කිහිපයකින් ක්‍රියා විරහිත වන ආකාරයට පවතියි. එය දරුවා ඉපදෙනතුරු ඔබට භාවිත කළ හැකිය.

එපිඩුරල් 

එපිඩුරල් යනු දේශීය නිර්වින්දන වර්ගයකි. එය උපත් ඇලේ සිට මොළය දක්වා වේදනාව පැතිරෙන ස්නායු සාමාන්‍යය කිරීම සිදු කරයි. නමුත් බොහෝ අවස්ථාවන්වල දී එපිඩුරල් මගින් පූර්ණ සහනයක් ලබා දෙයි. එමගින් ඔබේ දරු ප්‍රසූතියේ දී ඇතිවන වේදනාව සමනය කිරීමට උපකාර කරයි.

මෙම ඖෂධය නිර්වින්දන වෛද්‍යවරයෙකු හරහා ලබා ගත යුතු අතර ප්‍රමාණවත් පහසුකම් තිබීම ද අනිවාර්යය වෙයි. එබැවින් එපිඩුරල් සම්බන්ධයෙන් වෛද්‍යයවරයාගේ අදහස් විමසා බැලිය යුතුය

දරු ප්‍රසූතිය දී ජල තටාක භාවිතය ( ජල උපත් )

මෙම ජල තටාක මගින් ප්‍රසූතියේ දී ශරීරය ලිහිල් කිරීම පහසු කරයි. නමුත් ඔබට එයට සුදුසු ආකාරයේ උපත් තටාකයක් තිබිය යුතුය. එසේම ජලය ද සුවපහසු උෂ්ණත්වයක පැවතිය යුතු ය. එබැවින් ජල තටාක තුළ සිදු කරන උපත් අනුමත වෛද්‍යය නිර්දේශයන් මත සිදු කළ යුතු ය.

TENS යන්ත්‍ර භාවිතය

මෙය විද්‍යුත් ස්නායු උත්තේජන ක්‍රමයකි. ඒ සදහා ඔබ ප්‍රසූතිය සඳහා තෝරා ගන්නා ස්ථානයේ TENS යන්ත්‍රයක් තිබිය යුතුම ය. එසේම එය නිවැරදි වෛද්‍යය උපදෙස් අනුව ක්‍රියාත්මක කළ යුතු ය.

ප්‍රසව වේදනාව නැති කර ගැනීමට භාවිත කරන විකල්ප ක්‍රම මොනවාද ?

ප්‍රමාණවත් විද්‍යාත්මක සාක්ෂි නොමැති වුවත් කටු චිකිත්සාව, ඇරෝමා තෙරපි, සම්බාහන ක්‍රම භාවිත කරයි. නමුත් එහි සත්‍යයබව 100% ක් තහවුරු කිරීම අපහසුය.

ඔබ ඔබගේ උපත් සැලසුම් සඳහා ඉහත ක්‍රම අනුගමනය කිරීමට බලාපොරොත්තු වනවා නම් නියමිත ප්‍රසව හා නාරි වෛද්‍යයවරයෙකු සමග සාකච්ඡා කිරීම අනිවාර්යයෙන් සිදු කළ යුතු ය. මෙම සියලු ප්‍රසූත ක්‍රම භාවිත වන්නේ එක් එක් මවුවරුන්ගේ ශරීර සෞඛ්‍යයන්ගේ නිරෝගී භාවය මත පදනම්වයි.

ඔබ ඔබගේ උපත් සැලසුම් සඳහා ඉහත ක්‍රම අනුගමනය කිරීමට බලාපොරොත්තු වනවා නම් නියමිත ප්‍රසව හා නාරි වෛද්‍යයවරයෙකු සමග සාකච්ඡා කිරීම අනිවාර්යයෙන් සිදු කළ යුතු ය. මෙම සියලු ප්‍රසූත ක්‍රම භාවිත වන්නේ එක් එක් මවුවරුන්ගේ ශරීර සෞඛ්‍යයන්ගේ නිරෝගී භාවය මත පදනම්වයි.

එසේම ඔබට හෝ ඔබේ ඉපදීමට සිටින දරුවාට සංකූලතා මතු වුවහොත් හෝ පහසුකම්වල ගැටලු මතු වූයේ නම් අවස්ථානුකූලව ඔබේ උපත් සැලසුම වෙනස් කරගැනීමට තරම් ඔබ නම්‍යශීලී විය යුතු ය.

එබැවින් ඔබගේ උපත් සැලසුම් සහ ඒ ආශ්‍රිත සියලුම ගැටලු සඳහා oDoc ඇප් එක හරහා පැය විසිහතර පුරා ලෝකයේ ඕනෑම තැනක සිට ප්‍රසව සහ නාරි වෛද්‍යයවරයෙකු සමග කතා කරන්න.

Souces

  • Birth and emergency preparedness in antenatal care, Standards for Material and Neonatal Care, WHO, www.who.int
  • Pain relief in labour, www.nhs.uk
  • Forget a birth plan – this time around I’m making a postnatal plan, www.kidspot.com.au
  • How to Create a Birth Plan, www.webmd.com
Shares
Post Views: 6,659

Similar Articles...

Endometriosis

අප්‍රේල් 4, 2022

Endometriosis No woman looks forward to “that time of the month.” Dealing with nausea, stomach cramps, mood swings, back pains and fatigue, all whilst facing

Read More »

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

මොකක්ද මේ COVID - 19 බූස්ටර් මාත්‍රාවක් කියන්නේ??

covid-19 booster

මොකක්ද මේ COVID - 19 බූස්ටර් මාත්‍රාවක් කියන්නේ??

Shares
Post Views: 8,006

 ශ්‍රී ලංකාව තුළ කෝවිඩ් වසංගතය මැඩ පැවැත්වීම සඳහා දියත් කර ඇති බූස්ටර් මාත්‍රා වැඩසටහන පිළිබඳව ඔබට ඇති වන ගැටළු වෙනුවෙන් පිළිතුරු ලබා දීමට අපි බැඳී සිටින්නෙමු.

පලමුවෙන්ම, මොකක්ද බූස්ටර් කියන්නේ?

බූස්ටර් කිරීමක් යනු, මුල් මාත්‍රාවන්ගේ ක්‍රියාකාරීත්වය පවත්වා ගැනීම වෙනුවෙන් අතිරේකව ලබා දෙන මාත්‍රාව හඳුන්වන නමකි.මුල් මාත්‍රාවන් මගින් ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට  ලබා දුන් ආරක්ෂාව තව දුරටත් පවත්වා ගැනීම මෙහි එකම අරමුණයි.

ඒත් මම දැනටමත් මාත්‍රා දෙකක්ම අරගෙන තියෙද්දි තවත් මාත්‍රාවක් මොකටද ?

 එංගලන්තයේ  මහජන සෞඛ්‍යය පිළිබඳව සිදු කරන ලද පර්යේෂණයක් මගින් ඇස්ට්‍රාසෙනිකා මාත්‍රා දෙකක් සහ ෆයිසර් මාත්‍රා දෙකක් ලබා ගත් අය සඳහා එන්නත්වල තිබූ කාර්යක්ෂමතාවය වෙනස් වන ආකාරය පිළිබඳව අදහස් දක්වා ඇත.

දෙවැනි මාත්‍රාවෙන් සති විස්සකට පමණ පසු,

  • කෝවිඩ් රෝග ලක්ෂණ පැවති පුද්ගලයන්ට ලබා දුන් ඇස්ට්‍රාසෙනිකා සහ ෆයිසර් මාත්‍රාවන් ගේ ඵලදායිතාවය සසඳා බැලූවිට ඇස්ට්‍රාසෙනිකා 50% ක් වූ අතර ෆයිසර් ක්‍රියාකාරීත්වය 70% ක් විය
  • එසේම, කෝවිඩ් ආසාදනය වීමෙන් රෝහල් ගත වූ අයට ඇස්ට්‍රාසෙනිකා සහ ෆයිසර් මගින් ලබා දුන් ක්‍රියාකාරීත්වයෙන් 80% ක් ඇස්ට්‍රාසෙනිකා මගින් ලබා දුන් අතර 95% ක ක්‍රියාකාරීත්වයක් ෆයිසර් මගින් ලබා දෙන ලදියි
බූස්ටර් ප්‍රභේද කියන්නේ මොනවාද ?

පසුගිය වකවානුවල ඩෙල්ටා ප්‍රභේදය විසින් ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු ලොව පුරා ඇති කළ සංහාරය දුටුවෙමු. අප පලමුවෙන් සිදු කළ යුත්තේ මෙම වෛරසයන් බිහි වීම වලක්වාලීමයි. නමුත් වෛරසය සමාජය තුළ පැතිරීමට පටන් ගත් පසු එය මැඩ පවත්වා ගැනීමට එන්නත් කිරීම විශාල කාර්යය භාරයක් ඉටු කරයි.මෙම ෆයිසර් සහ මොඩර්නා මෙන් ම mRNA එන්නත් ඩෙල්ටා සහ ඇල්ෆා ප්‍රභේදයන්ට එරෙහිව විශාල මෙහෙයක් ඉටු කර ඇත.

අගෝස්තු මාසයේ දී එන්නත් සම්බන්ධයෙන් එංගලන්තයේ සිදු කළ අධ්‍යයනයක සඳහන් වුණේ, ෆයිසර් එන්නත් මාත්‍රා දෙකකින් ලැබෙන ආරක්ෂාව ඇල්ෆා වෛරසයට ප්‍රභේදයට එරෙහිව  94% ක් සහ ඩෙල්ටා ප්‍රභේදයට එරෙහිව 88% ක් දක්වා පහත වැටෙන බවයි.

එම අධ්‍යයනයේම සඳහන් පරිදි ඇල්ෆා ප්‍රභේදයට එරෙහිව ඇස්ට්‍රාසෙනිකා මාත්‍රා දෙකකින් ලබා දෙන ආරක්ෂාව  74.5% සිට 67% දක්වා පහත වැටෙන බවයි.

බූස්ටර් මාත්‍රාවන් ලබා දීම සිදු කරන්නේ කුමන ආකාරයට ද?

 ශ්‍රී ලංකාව තුළ පමණක් නොව ලොව පුරා බූස්ටර් කිරීම සිදු වන්නේ දෙවන මාත්‍රාව ලබා ගැනීමෙන් මාස 6 කට පසුවයි

ශ්‍රී ලංකාව තුළ කෝවිඩ් බූස්ටර් මාත්‍රාව ලබා ගත හැක්කේ කාටද?

 මෙම ලිපිය ලියන අවස්ථාව වන විටත් සෞඛ්‍යය අමාත්‍යාංශය කෝවිඩ් බූස්ටර් මාත්‍රා වැඩසටහන දියත් කරමින් සිටියි

  • සෞඛ්‍යය අමාත්‍යාංශයේ සේවකයන්ට සහ ආයතනවල අත්‍යාවශ්‍ය සේවකයන්ට
  • වයස අවුරුදු 60 ට වැඩි පුද්ගලයන්ට
  • ශරීරයේ ප්‍රතිශක්තිකරණය අඩු මට්ටමක පවතින පුද්ගලයන්ට
ශ්‍රී ලංකාව තුළ බූස්ටර් මාත්‍රාවක් ලෙස ලබා දෙන එන්නත් වර්ගය කුමක්ද?

ශ්‍රී ලංකාව තුළ බූස්ටර් මාත්‍රාවන් ලෙස ෆයිසර් , BioNTech, mRNA යන වර්ගයන්ගෙන් මිලිග්රැම් 30 බැගින් ලබා දෙයි.මෙම එන්නත් මිශ්‍ර කර ලබා දීමේ ක්‍රමය මෙයට පෙර ඉබෝලා වෛරසය පැතිරුණු කාලවලදී ද සිදු කර ඇත.

නමුත් මම මගේ පලමු එන්නත් මාත්‍රාවන් දෙක ලෙස ඇස්ට්‍රාසෙනිකා ලබාගෙන ඉන්නකොට මේ මිශ්‍ර මාත්‍රාවන් එන්නත් කිරීම සුදුසු ද?

 පිළිතුර – ඔවු

තව දුරටත් පැවසුවහොත්,

2021 මැයි මාසයේ දී එක්සත් ‍රාජධානියේ දි සහභාගී වන්නන් 830 දෙනෙකු යොදා ගනිමින් සිදු කළ මිශ්‍ර එන්නත් ලබා දීමේ පර්යේෂණයට අනුව ඇස්ට්‍රාසෙනිකා එන්නත ලබා ගත් පසු ෆයිසර් මාත්‍රාව ලබා ගත් අය තුළ තෙහෙට්ටුව, හිසරදය, මාංශපේශි වේදනාව වැනි තත්වයන් පෙන්නුම් කළ ද මෙම අතුරු ආබාධ වැනි තත්වයන් පැවතියේ පැය 48 ක් වැනි කාලයක් පමණකි. එම පර්යේෂණය දී රෝහල්ගත වීම් හෝ අහිතකර ප්‍රතිඵල නිසා රෝහල්ගත වීම් කිසිවක් වාර්තා වී නොමැත.

එතකොට සයිනොෆාම් ?

mRNA එන්නත් සයිනොෆාම් සමග මිශ්‍ර කිරීම සම්බන්ධයෙන් ප්‍රකාශිත අධ්‍යයනයක් නොමැත. කෙසේවෙතත් ජූනි මාසයේ දී ෆයිසර් සමග සයිනොෆාම් මාත්‍රා දෙකක් ලෙස වැඩි කිරීමට පටන් ගත්තේය.

එන්නත් මිශ්‍ර කර ගලපන එකම රට ශ්‍රී ලංකාව විතරද?

නැහැ, එක්සත් රාජධානිය, ඇමරිකාව, කැනඩාව, ඊශ්‍රායලය වැනි ප්‍රධාන රටවල වෙනත් එන්නත් ලබා ගත් අය සඳහා ෆයිසර් සහ මොඩර්නා බූස්ටර් මාත්‍රා ලෙස අනුමත කර ඇත.

හරි මම බූස්ටර් එන්නත ලබා ගත්තට පස්සේ COVID -19වලට එරෙහිව මගේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ කොහොමද ?

2021 මැයි මාසයේ දී ස්පාඤ්ඤයේ පුද්ගලයන් 663 දෙනෙකු යොදා ගනිමින් සිදු කළ මිශ්‍ර එන්නත් අත්හදා බැලීමට අනුව වාර්තා කළේ

ඇස්ට්‍රාසෙනිකා මාත්‍රා දෙකක් ලබා ගැනීමෙන් සති 8 කට  පසුව ශරීරයේ ක්‍රියාත්මක වූ ප්‍රතිශක්තිකරණයට වඩා ඇස්ට්‍රාසෙනිකා පලවෙනි මාත්‍රාව ලබා ගැනීමෙන් සති 8 කට පසුව ෆයිසර් බූස්ටර් මාත්‍රාවක් ලබා ගත් අය තුළ ඉහල ප්‍රතිශක්තිකරණ මට්ටමක් පැවතුණි.එසේම ඇස්ට්‍රාසෙනිකා එන්නත් මගින් ශරීරයට ලබා දෙන ආරක්ෂාව බූස්ටර් මාත්‍රා මගින් වැඩි දියුණු කරන අතර එය ශරීරයේ ප්‍රතිශක්තිකරණය ආරක්ෂා කිරීමට දිගු කාලයක් පවතියි.

කෙසේ වෙතත්, වෛරසය සඳහා ලබා දෙන එන්නත්කරණයෙන් පසුව mRNA එන්නතක් ලබා දීමෙන් වෛරසය ශරීරය තුළ ප්‍රතික්‍රියා කිරීමේ දී ශරීරයේ ක්‍රියාකාරීත්වය මදකින් වැඩි කරයි. මෙය ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය වැඩිදියුණු කිරීමට හේතු වෙයි.

මෙම වසංගතය අවසන් වෙනකන් අපි බූස්ටර් මාත්‍රා කීයක් ගන්න ඕනද?

 වසංගතය අවසන් කර ගැනීම වෙනුවෙන් අපට විශාල කාර්යය භාරයක් පැවරී ඇත. අපගේ හැසිරීම අනුව වසංගතයේ නව ප්‍රභේද බිහි වීම සිදු වෙයි. වෛරසයක පැතිරීම වැඩි වන විට නව ප්‍රභේද නිර්මාණය වීම සිදු වන අතර මෙම තත්වය වලක්වා ගැනීමට නම් අප විසින් නිවැරදි ආකාරයෙන් COVID – 19 මාර්ගෝපදේශ අනුව ක්‍රියා කිරීම වැදගත් වෙයි. එවිට බූස්ටර් මාත්‍රා අවශ්‍යය නොවෙයි.එසේම එන්නත් කිරීම මගින් පුද්ගල ජීවිත ආරක්ෂාකාරී වන අතර එන්නත් කළ පුද්ගලයන්ට එන්නත් නොකළ පුද්ගලයන්ට මෙන් පහසුවෙන් වෛරසය වැළදෙන්නේ නැත. එබැවින් එන්නත් ලබා ගන්නා පුද්ගලයන් ප්‍රමාණය වැඩි වන තරමට පැතිරීම අඩු වන අතර ඉක්මණින් අපට මෙම වසංගතය අවසන් කළ හැකිය.ඔබට මෙම බූස්ටර් මාත්‍රාවන් පිළිබඳ තවත් ගැටළු පවතිනවා ද? ඔබට පවතින රෝග, භාවිත කරන ඖෂධ සම්බන්ධයෙන් මෙම බූස්ටර් එන්නතෙහි ක්‍රියාකාරීත්වය පිළිබඳව ගැටළු පවතී නම් oDoc ඇප් එක මගින් අපගේ වෛද්‍යවරයෙකු සමග කතා කරන්න.

ODoc ඔබ සමග නිරන්තරයෙන්

Sources

  • Booster Shots and Third Doses for COVID19 Vaccines: Everything You Need to Know. (2021)., Johns Hopkins Medicine
  • Callaway, E (2021), Mix-and-match COVID vaccines trigger potent immune response., Nature.
  • Shaw, R et al (2021)., Heterologous prime-boost COVID19 vaccination: initial reactogenicity data., The Lancet., 397:2043-2046
  • Duration of protection of COVID-19 vaccines against clinical disease. (2021) Public Health England
  • Bernal et al (2021)., Effectiveness of COVID-19 vaccines against the Delta variant., NEJM., 385:585-594
Shares
Post Views: 8,006

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතා මගින් බෝ වන රෝග ලක්ෂණ

Sexually Transmitted Infections and Diseases

අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතා මගින් බෝ වන රෝග ලක්ෂණ

Shares
Post Views: 15,276

ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණයවන ආසාදනයන් (Sexual Transmitted Infection ) හි ප්‍රතිඵලය වන්නේ ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණයවන ‍රෝගයන්ට( Sexual Transmited Diseases ) මුහුණ දීමට සිදු වීමයි.

ලෝකයේ පවතින ලිංගිකව බෝ වන රෝග අතරින් ඉතා බහුල තත්වයන් ලෙස,

  • ක්ලැමීඩියා – ( Chlamydia )
  • මානව පැපිලෝමා වෛරසය – HPV
  • උපදංශය – Syphilis
  • මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසය – HIV
  • ගොනෝරියා නොහොත් සුදු බිංදුම – Gonorrhoea
  • ලිංගික උකුණන් – Public Lice
  • ට්‍රයිකොමෝනියාසිස් – Trichomoniasis
  • හර්පීස් – Genital Herpes
  • ලිංගික ඉන්නන් – Genital Warts

     දැක්විය හැකිය

ක්ලැමීඩියා – Chlamydia

 ක්ලැමීඩියා ආසාදිතයෙකුගෙන් තවත් පුද්ගලයෙකුට එය අසාදනය වන්නේ ශිෂ්ණය, යෝනිමාර්ගය, මුඛය හෝ ගුදය සම්බන්ධ කරගෙන සිදු කරන ලිංගික සබඳතා මතයි.

මේ අනුව මෙම රෝගය ව්‍යාප්ත වීමට ප්‍රධාන හේතුව වන්නේ අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතායි. මෙයට අමතරව

  • කොන්ඩම් නොකඩවා භාවිත නොකිරීම
  • එක් ලිංගික සහකරුවෙකුගෙන් තවත් ලිංගික සහකරුවන් විශාල ප්‍රමාණයකට මාරු වීම  වැනි හේතු මතයි

ක්ලැමීඩියා ‍රෝගයේ පවතින අවධානම් තත්වය නම්, රෝගය මූලිකවම හඳුනාගෙන කඩිනම් ප්‍රතිකාර නොකළහොත් එවන් රෝගියෙකුට පහසුවෙන් HIV ( මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසය ) වැළඳීමේ අවධානම පවා ඇති කිරීමයි.

  • මුත්‍රා කිරීමේ දී දැවිල්ල ඇති වීම
  • දුර්ගන්ධයෙන් යුතු ශ්‍රාවයන් මුත්‍රා මාර්ගයෙන් පිට වීම
  • අසාමාන්‍යය තුවාල හෝ කැසීම
  • අසාදිත ලිංගික ප්‍රදේශය ඉදිමීම

මෙහි මූලික ලක්ෂණ ලෙස හැඳින්විය හැකිය.

 

සිෆිලිස් – උපදංශය – Syphilis

මෙම උපදංශය නමැති රෝගය ස්පිරොචෙට් ( Spirochaete) නමැති බැක්ටීරියා විශේෂය මගින් ඇති වෙයි. මෙම රෝගී තත්වය ලිංගික සබඳතා හැරුණු කොට,

  • රුධිර පාරවිලයනය හරහා ( පිටතින් රුධිරය ලබා ගැනීම)
  • දරු ප්‍රසූතියේ දී මවගෙන් දරුවාට බෝ වීම

පදනම් කරගෙන ඇති විය හැකිය.

උපදංශය ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් දෙකකි.

  • පෙර උපදංශමය තත්වය – Early Syphilis
  • පසු උපදංශමය තත්වය – Late Syphilis

මෙහිදී පසු උපදංශමය තත්වය යනු විදුරුමස්, ස්නායු සහ හෘද වාහිනී මගින් දක්වන තත්වයකි. මෙම උපදංශය නැමැති රෝගයේ සුවිශේෂ ලක්ෂණය නම් දුර්වල මෙන්ම ඉතා අඩු සනීපාරක්ෂක තත්වයක් යටතේ ජීවත් වන ප්‍රජාවන් තුළ ලිංගික නොවන සබඳතා මගින් ද සම්ප්‍රේෂණය වීමයි.  පෙර සදහන් කළා මෙන් රුධිර පාරවිලයනය ද මෙයට හේතු වෙයි.

නිදසුනක් ලෙස, දින පහලවකට පසුවත් එන්නත් කරන් ලද ස්ථානය තුළ තුවාලයක් දිස් වෙයි.සති හයකට හෝ අටකට පසුව දෙවන අවදිය ඇති වන අතර මෙමගින් ශරීරයේ ඕනෑම ඉන්ද්‍රියකට බලපෑම් ඇති විය හැකිය. එමෙන් ම තෙවන උපදංශමය අවදිය වසර ගණනාවකට පසුව සම, අස්ථි සහ හෘද වාහිණීවලට බලපෑම් කරයි.

ගර්භණී කාන්තාවකට උපදංශය ආසාදනය වුවහොත් එම දරුවා මරණය පත් වීමට පවා ඉඩ ඇත. මෙහි රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • ඉකිලි ප්‍රදේශය ආශ්‍රිතව වසා ගැටිති ඉදීමීම
  • ලිංගේන්ද්‍රය තුළ හෝ ඒ අශ්‍රිතව අවට වේදනාවෙන් තොර තුවාල දැකිය හැකි වීම
ලිංගික උකුණන් – Public Lice

මෙම වැඩුණු උකුණෙකු ප්‍රමාණයෙන් මිලිමීටර 1.1 ත් 1.8 ත් ප්‍රමාණයෙන් යුතු වෙයි. ඇතැම් විට ලිංගික ප්‍රදේශවල රෝමවලට අමතරව ඇහි බැමි, රැවුල, පපු ප්‍රදේශයේ රෝම, කිහිලි ආශ්‍රිත රෝමවල මෙම උකුණන් ආසාදනය වෙයි.

ප්‍රධාන වශයෙන්ම මෙහි බෝ වීම සිදු වන්නේ ලිංගික සබඳතා හරහාය.

විශේෂත්වය නම් ඔබ කොන්ඩම් භාවිත කළත් මෙම උකුණන් බෝ වීම වැළැක්වීමට නොහැකි වීමයි

 ලිංගික උකුණන් බෝ වන ආකාර වශයෙන්,

  • උකුණන් අසාදනය වූ පුද්ගලයන් වැළඳ ගැනීම
  • ඇතැම් විට අසාදිත පුද්ගලයෙකුගේ ඇඳ ඇතිරිලි පරිහරණය කිරීම මගින්

අසාදනය විය හැකිය. මෙයට අමතරව ඔබට මෙවන් තත්වයක් ඇති වූ විට

  • කැසීම – මෙම තත්වය වඩාත්ම පොදු ලක්ෂණයක් වන අතර රාත්‍රියේ දී මෙම ලක්ෂණය උග්‍ර අතට හැරෙයි
  • කැසීමෙන් අනතුරුව ඔබගේ යට ඇඳුම්වල තැවරී ඇති කළු කුඩු විශේෂයක් දක්නට ලැබීම
  • ඔබගේ කලවා හෝ යටි බඩ වැනි ( උකුණන් දෂ්ඨ කිරීමෙන් අනතුරුව ඇති වන නිල් පැහැති ලප හෝ කුඩා ලේ පැල්ලම් )
ට්‍රයිකොමෝනියාසිස් – Trichomoniasis

මෙම ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන රෝගය කාර්මික රටවල මිනිසුන් අතර සුලභව පවතියි.

මෙම වෛරසය ආසාදනය වන්නේ  පුරුෂයන්ගේ මුත්‍රා මාර්ගය සහ පුරස්ථි ග්‍රන්ථය ඇසුරු කරගෙන සහ ස්ත්‍රීන්ගේ මුත්‍රා මාර්ගයේ පහල කොටස ඇසුරු කරගෙනයි.

මෙම වෛරසය ද ප්‍රධාන වශයෙන් ලිංගික සබඳතා හරහා ව්‍යාප්ත වෙයි.

  • යෝනි මාර්ගයෙන් ශ්‍රාවයක් පිට වීම
  • ගැබ් ගෙළ තුවාල
  • උදර වේදනාව මෙහි ප්‍රධාන ලක්ෂණයි

නමුත් පිරිමි පාර්ශවය තුළ මෙම රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන්නේ සුළුවෙන් ය.

 

ඔබට ට්‍රයිකොමෝනියාසිස් ආසාදනය වී ඇත්නම් ඔබට HIV වෛරසය ශරීරයට ඇතුළු වීමට වැඩි ඉඩක් ඇත.මෙම වෛරස තත්වය කාන්තාවන් අතර බහුල රෝගී තත්වයකි. එහි රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • යෝනි මාර්ගයෙන් කොළ, කහ හෝ අළු පැහැති ශ්‍රාවයක් පිට වීම
  • යෝනි මාර්ගයෙන් ගලන ශ්‍රාවයන්ගේ දුර්ගන්ධය
  • ලිංගික සබඳතා පවත්වන අතරතුර ඇති වන වේදනාව
  • මුත්‍රා කිරීමේදී මතු වන වේදනාව

එසේම පිරිමින්ට මතු වන රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික අවයව අවට කැසීම
  • මුත්‍රා කිරීමේදී ශ්‍රාවයක් පිට වීම
  • මුත්‍රා කිරීමේදී වේදනාවක් මතු වීම

 මෙම ආසාදිත තත්වය වසර ගණනාවක් වුව ද ඔබගේ ශරීරයේ පැවතිය හැකිය.

ගොනෝරියා – Gonorrhea

සුදු බිංදුම ලෙස හඳුන්වන මෙම රෝගය Neisseria Gonorrhea බැක්ටීරියාව ආසාදනය වීම නිසා ඇති වන ලිංගික සම්ප්‍රේෂණ රෝගයකි.

මෙම බැක්ටීරියාව මගින් ගැබ් ගෙල, ගර්භාෂය සහ පැලෝපීය නාල මෙන් ම කාන්තාවන් සහ පිරිමින්ගේ මුත්‍රා මාර්ගය ආසාදනය කරයි.

එසේම මුඛය, ගුදය, උගුර සහ ඇස ආශ්‍රිත ශ්ලේශ්මල පටලවලට මෙය ආසාදනය වෙයි

 එය ලිංගික ප්‍රදේශයෙන් පිටත, උගුරේ සහ ගුද මාර්ගයේ අසාදනය වන වෛරසයකි

 ගොනෝරියා ආසාදනය වීම මවගෙන් දරුවාට ඇති වන  අතර දරුවන් බිහි කිරීමට සිටින මවු වරුන් අවධානය යොමු කළ යුතු තත්වයකි.මන්ද කුඩා දරුවාගේ සෞඛ්‍යයට ඉන් හානි කරයි.

 

එසේම ගොනෝරියා ආසාදිත රෝගීන්ට HIV ආසාදනය වීම පස් ගුණයකින් වැඩි වෙයි.එසේම එම වෛරසය මගින් කාන්තාවන් වඳ භාවයට ද පත් විය හැකිය. මෙම ගොනෝරියා තත්වය හේතුවෙන්,

  • යටි බඩ ආශ්‍රිත වේදනාව
  • දරුවන් අන්ධ භාවයට පත් වීම් – Conjunctivitis
  • දරුවන් ගබ්සා වීම

සිදු වෙයි.

මෙම ලිංගික රෝගයේ ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික ප්‍රදේශයෙන් සැරවා වැනි දියරයක් ගැලීම
  • ලිංගික ප්‍රදේශයේ අසාමාන්‍යය වෙනස් වීම්
  • ලිංගික සබඳතා පැවැත්වීමේ දී මතු වන වේදනාව
  • මුත්‍රා කිරීමේදී එන දැවිල්ල
  • ශිෂ්ණය ඍඡු වන අවස්ථාවල දී සුදු සහ කහ පැහැයට හුරු ශ්‍රාවයක් පිට වීම ( යට ඇඳුම්වල දැකිය හැකි වීම)
  • වෘෂණකෝෂවල ඉදිමීම සහ වේදනාව

 දැක්විය හැකිය

හර්පීස් – Herpes

හර්පීස් ‍යනු ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණයවන පොදු රෝග තත්වයකි. මෙම හර්පීස් තත්වය ප්‍රධාන ආකාර දෙකක් ඔස්සේ දැකිය හැකිය.

  1. ලිංගික හර්පීස් – Genital Herpes
  2. මුඛ හර්පීස් – Oral Herpes

මෙම මුඛ හර්පීස් තත්වය කෙල  මාර්ගයෙන්  බෝ විය හැකිය. එමෙන් ම ලිංගික හර්පීස් තත්වය යෝනි මාර්ගයෙන්, ගුද මාර්ගයෙන් හෝ මුඛ සංසර්ගයේ යෙදීම හේතුවෙන් වැළඳිය හැකිය.

හර්පීස් තුවාල බොහෝ විට ලිංගික අවයව, ගුද මාර්ගයේ හෝ මුඛය අවට එකක් හෝ කිහිපයක් ලෙස දිස් වෙයි.හර්පීස් රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික ප්‍රදේශවල තුවාල ඇති වීම
  • මුත්‍රා කරන විට දැවිල්ලක් ඇතිවීම දැක්විය හැකිය.
මානව පැපිලෝමා වෛරසය – HPV

මානව පැපිලෝමා වෛරසය ලිංගාශ්‍රිතව සම්ප්‍රේෂණයවන ‍රෝග අතරින් වඩාත් බහුලතම වෛරසස් තත්වයකි.එම වෛරසය ද අනෙක් ඒවා මෙන් ලිංගික සබඳතා සහ මුඛ සංසර්ගය හරහා ශරීරගත වෙයි. නමුත් පොදුවේ ගත් විට යෝනි මාර්ගය සහ ගුද මාර්ගය ආශ්‍රිතව වන සබඳතා නිසා මෙම බෝවීම සිදු වෙයි.

මෙම මානව පැපිලෝමා වෛරසය ආසාදනය වූ අයෙක් සමග ලිංගිකව එක් වීමෙන් වසර ගණනාවකට පසුව ද රොග ලක්ෂණ මතු වෙයි.වෙයි.එසේම ලිංගික ඉන්නන් සහ ගැබ් ගෙල පිළිකා වැනි ගැටළු ඇති විය හැකිය.

මෙම මානව පැපිලෝමා වෛරසයෙන් ආරක්ෂා වීමට වයස අවුරුදු 11 දී හෝ 12 දී   එන්නත් කිරීම ආරම්භ කළ හැකිය. එසේම මෙම එන්නත් වයස අවුරුදු 26 දක්වා සෑම කෙනෙක්ටම එන්නත් කළ හැකිය.

මේ පිළිබඳ අපි නිකුත් කර ඇතිව ගැබ්ගෙල පිළිකා ලිපිය කියවීමෙන් මෙම මානව පැපිලෝමා වෛරසය පිළිබඳව වැඩිදුර තොරතුරු ලබා ගත හැකිය.

ලිංගික ඉන්නන් – Genital Warts

මෙම ලිංගික ඉන්නන් ඇතිවීම මානව පැපිලෝමා වෛරසයේ අතුරු ප්‍රතිඵලයකි. මෙම තත්වය පිරිමි සහ ගැහැනු දෙපාර්ශවයේම අතර පවතින අතර මෙහි ආසාදනය වීම් උග්‍ර ලෙස පවතින්නේ කාන්තා පාර්ශවය අතරයි. ලිංගික ඉන්නන් තත්වය සුව කළ හැකි වුවත් සුව කරන අතර වාරයේ දී පවා ලිංගික ඉන්නන් තත්වය මතු විය හැකිය

ලිංගික ඉන්නන් යනු ලිංගික අවයව මත ඇති වන මෘදු වර්ධකයකි. මෙම තත්වය නිසා අසාමාන්‍යය වේදනාව මෙන් ම අසාමාන්‍යය කැසීම ඇති විය හැකිය. මානව පැපිලෝමා වෛරසය ආසාදනය හේතුවෙන් මෙම තත්වය ගැබ්ගෙල පිලිකා තත්වයක් පවා ඇති කළ හැකිය.

මෙම ඉන්නන් විශේෂය වර්ධනය වන්නේ මුඛ, ගුද, සහ යෝනි මාර්ගය ආශ්‍රිත ලිංගික ක්‍රියාවන් සිදු කිරීම මගින් ය.

ලිංගික ඉන්නන් මිනිස් ඇසට නොපෙනෙන අතර සමේ වර්ණය මෙන් තරමක් තද පැහැයක් ගනියි. එහි වර්ධනයේ මුදුන වට්ටක්කා ගෙඩියකට සමාන විය හැකි අතර ස්පර්ශ කර බලන විට තරමක් සිනිඳු ගැටිති ස්වභාවයක් දැනෙයි. ඔවුන් ඉන්නන් පොකුරක් ලෙසින් වර්ධනය විය හැකි ය.

පිරිමි පාර්ශවය අතර නම් ලිංගික ඉන්නන් ඇති වන්නේ,

  • ශිෂ්ණය
  • වෘෂණ කෝෂ
  • ඉඟටිය
  • කලවා
  • ගුදය හෝ ඒ අශ්‍රිතවයි

කාන්තාවන්ට නම් යෝනි මාර්ගය ආශ්‍රිතව හෝ ගුදය ඇතුළත, ඇතැම් විට ගැබ්ගෙල මත ද ආසාදනය විය හැකිය.

යම් පුද්ගලයෙකුට ලිංගික ඉන්නන් පවතින බවට ලක්ෂණ ලෙස,

  • ලිංගික ප්‍රදේශය කැසීම
  • ලේ ගැලීම
  • වේදනාකාරී දැවිල්ලක් ඇතිවීම සිදු වෙයි

එසේම යම් අයෙකු

  • දුම්පානයට ඇබ්බැහි වීම
  • දුර්වල ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියක් තිබීම
  • කුඩා කාලයේ දී සිදු වූ අතවරයන්

පවා හේතු විය හැකිය.

කාන්තාවන්ට මෙම ඉන්නන් පරීක්ෂා කිරීම පැප් පරීක්ෂාව හරහා සිදු කළ හැකිය.

 

HIV – මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසය

HIV යනු, මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා වෛරසයයි. එනම් මෙම ලිංගික සම්ප්‍රේෂණ වෛරසය මානව ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට පහර දෙන වෛරසයකි.මෙම HIV වෛරසය සඳහා ප්‍රතිකාර නොකළහොත් එය AIDS ( ප්‍රතිශක්තිකරණ ඌණතා සින්ඩ්‍රෝමය ඇති විය හැකිය.

මෙම HIV වෛරසය ආසාදනය වන ආකාර පිළිබඳ නිවැරදි අවබෝධයකින් කටයුතු කළ හොත් එය වලක්වා ගත හැකිය.

HIV ආසාදිත ලක්ෂණ

ඇතැම් පුද්ගලයන්ට ආසාදනය වී සති 2 සිට සති 4 දක්වා කාලය තුළ උණ වැනි රෝග ලක්ෂණ පවතියි.මෙම රෝග ලක්ෂණ දින කිහිපයක් හෝ සති කිහිපයක් පැවතිය හැකිය.

  • උණ
  • දැවිල්ල
  • දද
  • ශරීරයේ සම මතුපිට වේදනාව
  • උගුරේ ආසාදනය
  • රාත්‍රියේ දහදිය දැමීම
  • තෙහෙට්ටුව
  • ඉදිමුණු වසා ගැටිති
  • උගුරේ ආසාදන

HIV වෛරසය ආසාදනය වීම ආකාර කිහිපයකට සිදු වෙයි

  • ආසාදිත මවක් දරුවෙකු ප්‍රසූත් කළ විට එම දරුවාට
  • අනාරක්ෂිත ලිංගික සබඳතා
  • රුධිර පාරවිලයනය
  • මත්ද්‍රව්‍යය භාවිතය
  • පච්ච කෙටීම

බොහෝ විට අවුරුදු 8 ත් 10 ත් වන තුරු රෝග ලක්ෂණ මතු නොවේ. එම රෝග ලක්ෂණ ලෙස

  • කෙටි කාලෙක දී ශරීරයේ බර අඩු වීම
  • දිගු කාලීන පාචනය
  • මාසෙකට වැඩි කාලයක් පවතින උණ
  • ක්ෂය රෝගය
  • නිවුමෝනියාව
  • බෙල්ලේ සහ කිහිලි යට වසා ගැටිති ඉදිමීම
  • මුඛ ආසාදන
  • ආහාර අරුචිය

දැකිය හැකිය.

මෙම වෛරසය

  • පිරිමියෙකුගේ ශුක්‍ර තරලවල
  • කාන්තාවන්ගේ ගැබ් ගෙල ආශ්‍රිතව
  • යෝනි ශ්‍රාවවල
  • මවුකිරිවල පවතියි

නමුත් සිප ගැනීම, අතට අත දීම, කිවිසුම් යාමේදී පිට වන කෙල, එකම වැසිකිළිය භාවිතය මගින් මෙම වෛරසය ආසාදනය නොවෙයි.

මෙවන් තත්වයන් වලක්වා ගැනීමට කල් තියා ඔබට ආරක්ෂාකාරී විය හැකිය.

  • රබර් කොන්ඩම් භාවිතය
  • ලිංගික සබඳතා එක් සහකරුවෙකුට පමණක් සීමා කිරීම
  • ලිංගාශ්‍රිත රෝග පවතින විට නිසි ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම

යන ආරක්ෂක උපක්‍රම අනුගමනය කළ හැකිය.

මෙවන් තත්වයකට මුහුණ දුන් පුද්ගලයා විශාල පීඩනයකට පත් වෙයි. එය කායික මෙන්ම මානසික පීඩනයකි. වෛද්‍යවරයෙකු හමු වී රෝගය පරීක්ෂා කර ගැනීමට යාමට සිදු වීම නිසා බොහෝ අවස්ථාවන්වල එම රෝගය සඟවා ගනිමින් ජීවත් වීමට ආසාදිත පුද්ගලයන් කටයුතු කරයි.

යම් අවස්ථාවක ඔබත් මෙවන් තත්වයකට මුහුණ දෙන්නේ නම්, oDoc අපගේ ලිංගාශ්‍රිත රෝග විශේෂඥ වෛද්‍යයවරයෙකු මගින් නිවසේ සිටම, රහසිගතව පරීක්ෂා කර ගැනීමේ හැකියාව පැය විසි හතර පුරාවටම ඔබ වෙනුවෙන් ලබා දෙනු ඇත.

ODoc අපි ඔබ සමග නිරන්තරයෙන්

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ 

  1. National STD/AIDS Control Programme – Sri Lanka
  2. National Health Service ( NHS ) – England
  3. Sexually Transmited Diseases & Infections ( STD & STIs ), Cleveland Clinic, Ohio, my.clevelandclinic.org
  4. Center for Disease Control and Prevention ( CDC ), USA.gov
  5. STD Information, Multi – drug resistant gonorrhea, WHO
  6. Pan American Health Organization, PAHO, USA
  7. Global Information and Education on HIV and AIDS, avert.org
  8. Sexually Transmited Infections ( STIs ), WHO
Shares
Post Views: 15,276

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

Back to School – A Battle Between Education and COVID-19

Back to School - A Battle Between Education and COVID-19

Post Views: 5,560

Students are finally returning to school. But as parents, many are worried about COVID-19 safety. But while preparing to return to school, it is also essential to think about the other ways to keep your children safe and build an environment inclusive of everyone. 

Here are a few tips to help protect your children from this virus.

covid safety children school

If you have any questions regarding your child’s health or would like some medical advice you can consult a paediatrician or a general physician from the comfort of your home via the oDoc app. Click here to download oDoc now.

References:

  1. What Do Students Need This Back-to-School Season?, Raliance (2021)
  2. Be Back-to-School Ready, Weill Cornell Medicine (2021)
Post Views: 5,560

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

oDoc ඩවුන්ලෝඩ්

Back to oDoc Blog