Categories
Blog Article

Let’s meet the new vaccines on the block: Sinopharm & Sputnik

Let’s meet the new vaccines on the block: Sinopharm & Sputnik

Shares

With the COVID third wave in Sri Lanka arriving at the same time as the need for the AstraZeneca second jab, there has been some public dismay on the limited supply of Astrazeneca doses. The Serum Institute stopped exporting the vaccine from India after the pandemic tsunami hit its shores in late March. India is now the global epicentre of the pandemic and needs to vaccinate its own population.

What does that mean for countries like ours that were relying on Indian exports?

The Sri Lankan government has procured 15,000 Sputnik and 600,000 SinoPharm doses from Russia & China, respectively in the absence of Indian AstraZeneca supplies. Whilst we await trial data from Germany & Russia on the ability to mix and match vaccines, we take a closer look at these two new vaccines on the block. 

Starting with Russia’s Sputnik 🇷🇺

Since the release of its Phase 3 data in February 2021, Sputnik has been approved by over 60 countries for emergency use. It has not yet received authorisation by the WHO.

What is it? Similar to AstraZeneca, Sputnik is also a two-dose viral vector vaccine. It uses an inactivated virus (usually something like a chimp cold virus) to deliver the Sars-CoV-2 spike protein genetic information into the body to generate an immune response. These inactivated viruses are changed so they can’t replicate in the body. Unlike AstraZeneca, Sputnik uses two different vector viruses in its two doses.

Does it prevent sickness? The Gamelaya Institute conducted 33,000 person Phase III studies in Russia in September 2020. Preliminary study results showed the vaccine has 91.6% efficacy in preventing symptomatic sickness. As with most of the vaccines approved so far, Sputnik showed 100% efficacy to prevent severe disease.

What does that mean? After getting the second dose of the vaccine, if you get infected with COVID19, the probability of you developing a cough, fever or the major symptoms of the disease is 8.4% and the need to be hospitalised to 0%. 

What about safety? No severe adverse reactions occurred during the study. There were four unrelated deaths during the study (2 already had COVID when they signed up and had self-medicated whilst the other died of a spinal fracture).

What about older people? The study looked for efficacy and safety data in the over 60 population. Although the sample size was small (10%), the efficacy was the same in this group as for the younger ages. 

What about Sputnik in the real world? 3.8 million Russians have received Sputnik since January 2021 and vaccine effectiveness is seen at 97.6% after two doses. No severe adverse reactions have occurred due to the vaccine.

As of May’21, Russia has also now developed Sputnik Lite, a single dose version of its vaccine with a claimed efficacy of 80%. Data is yet to be made publicly available. 

Next up, China’s SinoPharm 🇨🇳

For the longest time, SinoPharm has been that elusive emo kid in a corner at your cousin’s 16th birthday party. Whilst the Sputnik team released its interim reports publicly in the most prestigious medical journal, The Lancet, SinoPharm is yet to release any data directly to the public on its Phase 3 trials.

With the WHO authorisation for emergency use, there was finally some data publicly available. 

What is it? SinoPharm is a 2 dose whole virus vaccine. The whole virus vaccine means an inactivated form of Sars-CoV-2 is used to trigger the body’s immune response. This contrasts with the other vaccines (Pfizer to AstraZeneca to Sputnik), which only uses the genetic information of the spike protein. However, as it’s an inactivated version, it cannot replicate and cause disease in the body. 

As of the time of writing, 45 countries have approved the emergency use of the vaccine, and 65 million doses have been administered globally.

Does it prevent sickness? As per the WHO report, 13,000 people have been enrolled in the trial to assess efficacy, of which only 200 (or 0.01%) were over 60. Vaccine efficacy is at 78.1% in the under 60s with insufficient data to assess the over 60 age group. Studies in the UAE shows efficacy at 86% however further details have not been published.

What does that mean? As per WHO, the probability that you will show symptomatic sickness if you contract COVID19 after being fully vaccinated with SinoPharm is around 22% if you are under the age of 60. WHO cannot tell whether the SinoPharm vaccine will have a protective effect for the over 60s with the data available. 

What about safety? Two severe adverse effects were reported to be possibly linked to the vaccine (serious nausea and inflammatory myelination syndrome). As always it’s a risk-benefit analysis and we should consider the high probability of lung and other organ damage as a result of COVID19 when weighing up any low risks of vaccine adverse effects. 

What about older people? Whilst the study doesn’t provide much data to go on, the post-authorisation use showed 1.1m doses have been given to people over 60 in China. 45 adverse reactions (dizziness, headache, fatigue) were attributed to the vaccine.

Mass vaccinations are one of the few ways we can stop this pandemic from continuing to ravage our lives for years to come. If a vaccination becomes available in your area and after speaking with your doctor about any medical concerns, we recommend getting the jab. It’s not over till we are all vaccinated so even if vaccinated, remember to wear face masks, avoid indoor gatherings, wash hands and stay home!

If you’d like to discuss your vaccination options with a medical professional, our on-demand GPs are available 24/7. Download the oDoc app today.

Sources

  1. Status of COVID19 vaccinations within WHO EUL/PQ Evaluation processes, WHO 
  2. Logunov, D et al., (2020), Safety and efficacy of an rAd26 and rAd5 vector-based heterologous prime-boost COVID-19 vaccine: an interim analysis of a randomised controlled phase 3 trial in Russia., The Lancet., 397: 671-681
  3. Sputnik, Covid19 Vaccine Tracker
  4. Is Russia’s COVID-19 vaccine safe? Brazil’s veto of Sputnik V sparks lawsuit threat and confusion, Science Magazine (2021)
  5. Efficacy of Sputnik V amounts to 97.6%, TASS (2021)
  6. SinoPharm Evidence Assessment, WHO (2021)
  7. Chinese Covid-19 vaccine has 86% efficacy, UAE says, The Guardian (2020)
Shares

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

Back to oDoc Blog

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

ප්‍රභේද, ප්‍රභේද, නමුත් එයින් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද?

ප්‍රභේද, ප්‍රභේද, නමුත් එයින් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද??

Shares

COVID-19 2020 මාර්තු මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි විට, අපෙන් ඉතා සුළු පිරිසක් සිතුවේ මෙය වසර ගණනක් නොව මාස කිහිපයක දෙයක් බවයි. අයහපත් තත්වයක් තවත් නරක අතට හැරෙන ප්‍රභේද විකෘති කොට නිර්මාණය කළ හැකි බව අපේක්‍ෂා කළේ එයින්ද ඉතා සුළු පිරිසකි. කෙසේ වෙතත්, වසංගතයක ස්වභාවය වන්නේ වසර කිහිපයක් පුරාවට (මාස නොව) වෛරස් බහුලව පැතිරී යන ආසාදන භාවිතා කර වඩා ප්‍රබල අනුවාදයක් බවට පත්වීමයි. 

මේ හේතුවෙන් මාස 14ක කාලයක් තුල ලොවට දැන් SARS COV-2 රෝග කාරකයේ ප්‍රභේද අටක් පමණ තිබේ. නමුත් එයින් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද? 

කෙටි පිළිතුර: වෛරසය පැතිරීමට ඉඩ දෙන තරමට, ප්‍රතිශක්තිකරණ ප්‍රතිචාරය මග හැරීම සඳහා එය වැඩි විකෘති ඇති කරයි. එක්සත් රාජධානිය, දකුණු අප්‍රිකාව සහ බ්‍රසීලය යන රටවලින් අප දුටු ප්‍රභේද වඩාත් බෝවන හා මාරාන්තිකය. මෙම ප්‍රභේද එන්නත් ප්‍රතිචාරය සාර්ථකව මඟ හැරියහොත්, අපි නැවත මෙම ගැටළුවේ මුලටම යනු ඇති.එනිසා, ආසාදන පැතිරීම සීමා කිරීම වසංගත ප්‍රතිචාරයේ අනිවාර්ය අංගයක් ලෙස පවතී. 

මේ පිටුපස ඇති හේතුව දැන ගැනීමට අවශ්‍යද? 
 
අපි නැවත මුලික කරුණු වෙත යමුCOVID19 යනු Sars-CoV-2 රෝග කාරකය නිසා ඇතිවන රෝගයකිවෛරසයේ RNA පටියක් අඩංගු වේඑහි ජානමය තොරතුරු 30,000 ක් පමණ ඇතමෙම RNA අපගේ සෛල තුළට ඇතුළු වී,  ප්‍රතිවර්තනය කරවැඩි වෛරස් සෛල නිර්මාණය කර ශරීරයේ සැරිසරයි. 
 
නමුත් සමහර විටමෙම ප්‍රතිවර්තන ක්‍රියාවලියේදීආසාදිත සෛලය දත්ත පිටපත් කිරීමේදී දෝෂ ඇති කරයිමෙම දෝෂ විකෘති ලෙස හැඳින්වේPCR පරීක්ෂණ වල ජානමය අනුක්‍රමණය මෙම විකෘති පිළිබඳව සොයා බැලීමට උපකාරී වේප්‍රමාණවත් තරම් වෛරස් වලට එකම විකෘතියක් තිබේ නම් ඒවා ප්‍රභේදයක් ලෙස හැඳින්වේමෙම ප්‍රභේදවල ඇති විකෘති ප්‍රමාණවත් තරම් වෙනස් වී ඒවායේ ක්‍රියාකාරිත්වය වෙනස් 
කරන්නේ නම්වික්‍රියා ඇති වේ.  
 
Sars-CoV-1 2001 SARS වසංගතයට හේතු වියඑය දැන් පවතින වසංගතයට හේතුවන Sars-CoV-2 වඩා වෙනස් වේඅවාසනාවකට මෙන්, Sars-CoV-2 ලෝකයේ විවිධ ප්‍රදේශවල ප්‍රමාණවත් විකෘති වලට භාජනය වී ඇත.  
මෙය ගැටලුවක් වන්නේ කවදාද? 
 
විකෘති සාමාන්‍යයිඅපගේ DNA අපගේ සෛල මගින් ප්‍රතිවර්තනය කළ විට පවා විකෘති සිදු වේකෙසේ වෙතත්විකෘතියේ බලපෑම් වඩාත් වැදගත් වේCDC/WHO ප්‍රභේද මෙලෙස වර්ගීකරණය කරයි, i)උනන්දු විය යුතු ප්‍රභේද, ii)සැලකිලිමත් විය යුතු ප්‍රභේද, iii)ඉහළ ප්‍රතිවිපාක ප්‍රභේද 
 
Sars-CoV-2 හි විකෘති 8 ක් සොයාගෙන ඇතත්මෙම ප්‍රභේද 3 ක් දැනට සැලකිලිමත් වන ප්‍රභේද ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇතසැලකිලිමත් විය යුතු ප්‍රභේද වඩාත් දරුණු රෝග ඇති කරන හා වඩාත් බෝවන අතර එන්නත් ප්‍රතිචාරයද මග හැරිය හැකඉතිරිය උනන්දුවක් දක්වන ප්‍රභේද ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත: ඒවා වඩාත් ආසාදිත තත්වයට පත්විය හැකියකෙසේ වෙතත්ඒවා තවමත් සම්පූර්ණයෙන් වටහාගෙන නොමැත.
ඉන්දියාවේ සිදුවන්නේ කුමක්ද? 
 
සති කිහිපයක් ඇතුළත ඉන්දියාව වසංගතයේ ගෝලීය කේන්ද්‍රස්ථානය බවට පත්ව ඇතදිනකට නව රෝගීන් 400,000 ක් වාර්තා වේසම්ප්‍රේෂණය වීමේ වේගය සහ අධික මරණ සංඛ්‍යාව වසංගතයේ දරුණුම කාලය අවසන් වී ඇති සිතූ ලෝකයක් කම්පනයට පත් කර තිබේ.  
 
ඉන්දියාව පුරා වෛරසයේ ද්විත්ව විකෘතියක් සොයාගෙන ඇත – බී 1.617 ca. අනුක්‍රමික PCR වලින් 80%  හමු වී ඇත. 
 
මෙම විකෘති මඟින් වෛරසයට එන්නත ප්‍රතිශක්තීකරණ ප්‍රතිචාරය සහ පූර්ව ආසාදනයෙන් ජනනය වන ප්‍රතිශක්තිය මග හැරීමට ඉඩ ලබා දෙන්නේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා දැනට අධ්‍යයන සිදු වෙමින් පවතී. 

Image source: Hindustan Times

එන්නත් ප්‍රභේදයන්ට එරෙහිව ක්‍රියා කරයිද? 

මෙය එක් එක් ප්‍රභේදය හා විකෘතිය සමඟ නිරන්තරයෙන් විමසා බලන තීරණාත්මක ප්‍රශ්නයකි. අවාසනාවකට මෙන්එන්නත සහ ප්‍රභේදය අනුව මේ දක්වා සොයාගැනීම් වෙනස් වී ඇත.  
 
නව ප්‍රභේද හමුවේ Pfizer අධික ලෙස ශක්තිමත්ව පවතීAstraZeneca එන්නත එක්සත් රාජධානියේ ප්‍රභේදයට එරෙහිව ශක්‍යව පවතින නමුත් දකුණු අප්‍රිකානු ප්‍රභේදයට ඊට අඩුවෙන් ක්‍රියාකාරී වේ. බ්‍රසීලියානු ප්‍රභේදය දැනටමත් COVID19 තිබූ පුද්ගලයින්ගේ ප්‍රතිශක්තිකරණ ප්‍රතිචාරය මග හරින බව පෙනේ.  
 
 
ඉතින් මේ සියල්ලෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ අපට ඇති අර්ථය කුමක්ද? 
 
ප්‍රතිවර්තනය කිරීමට ඉඩ දෙන විට වෛරස් විකෘති වේජනගහනයක් හරහා වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වීමට ඉඩ දී ඇති විට එය නැවත නැවත අනුකරණය වීමට වැඩි අවස්ථාවක් ලබා දේමෙම විකෘති බොහොමයක් තවදුරටත් හානියක් නොකරයිකෙසේ වෙතත්එන්නත් කිරීම සහ ප්‍රතිශක්තිය වැඩි කිරීම වෛරසයට නොනැසී පැවතීම දුෂ්කර වන විටවිකෘති වඩාත් ප්‍රබල විය හැකියඑය පරිණාමයයි! 

Image Source: BBC

ශරීරයේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය වෛරසයට ප්‍රබල විරුද්ධවාදියෙකු ලෙස සිටියද – විකෘති නොසලකා – වෛරසය විකෘති වීමට ඇති අවස්ථා අඩු කිරීම තීරණාත්මක වසංගත ප්‍රතිචාරයකි.  
 
අපට නම් එයින් අදහස් කරන්නේ මහජන සෞඛ්‍ය මාර්ගෝපදේශ පිළිපැදීමයි: 
  • අපේ නිවසින් පිටත මුහුණු ආවරණ පළඳින්න
  • අත් සේදීම
  • ඉහළ ස්පර්ශක ස්ථාන විෂබීජහරණය කිරීම සහ ගමනාගමනය අඩු කිරීම

මේ දේවල් කිරීමෙන් අපි වෛරසය බෝවන ස්ථාන ඉවත් කරසෑම කෙනෙකුටම එන්නත ලබා ගත හැකි වන තෙක් එන්නත් වල කාර්යක්ෂමතාව පවත්වා ගෙන යන්නෙමුඑයින් COVID19 සරල සෘතුමය උණක්  දක්වා අඩු කර ගැනීමට හැකි වනු ඇති.

පරිස්සමින් ඉන්නගෙදර ඉන්න. 

ඔබට වෛද්‍ය උපදෙස් අවශ්‍ය නම්රෝහලට යාමෙන් වැළකී අපගේ පළපුරුදු වෛද්‍යවරුන් 1,000 දෙනාගෙන් එක් අයෙකු සමඟ වීඩියෝ ඇමතුමක් හරහා කතා කරන්න. 

අදම Download oDoc කරගන්න.  

Sources
  1. Davies N.G. et al (2021), Increased mortality in community-tested cases of SARS-CoV-2 lineage B.1.1.7, Nature
  2. Volz, E et al (2021) Transmission of SARS-CoV-2 Lineage B.1.1.7 in England: Insights from linking epidemiological and genetic data., Preprint MedXRiv
  3. Dasgupta, B (2021) ‘Double mutant’ most common variant now: India’s genome data., Hindustan Times
  4. Coronavirus Variant Tracker, New York Times
  5. Xieping, X et al., (2021) Neutralization of SARS-CoV-2 spike 69/70 deletion, E484K, and N501Y variants by BNT162b2 vaccine-elicited sera, BioXRiv Preprint
  6. Emary, K et al., (2021), Efficacy of ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222) Vaccine Against SARS-CoV-2 VOC 202012/01 (B.1.1.7). The Lancet, Preprint
  7. Sabino E et al., (2021), Resurgence of COVID-19 in Manaus, Brazil, despite high seroprevalence, The Lancet, 397: 452-455.
  8. Roberts, M (2021) What are the Indian, Brazil, South Africa and UK Variants? BBC News
Shares

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

Back to oDoc Blog

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

COVID-19 වාතය හරහා බෝවිය හැකිය.

COVID-19 වාතය හරහා බෝවිය හැකිය.

ඔබ සහ ඔබගේ ආදරණීයයන් ආරක්ෂා කරන්නේ කෙසේද?

Shares

අපි දැනටමත් එය බොහෝ වාරයක් අසා ඇත්තෙමු. මුහුණු ආවරණයක් පළදින්න. සෑම විටම ඔබේ අත් සෝදන්න. සමාජීය දුරස්ථ භාවය රැකගන්න. ජනාකීර්ණ ස්ථානවලට යාමෙන් වළකින්න. සමහර විට අපි සෞඛ්‍ය නීති රීති වලට ඇහුම්කන් දෙන්නේ නැති තරම්. නමුත් COVID-19 රෝගීන් ගණන ඉහළ යාම, වැඩි රෝගීන් පිරිසක් රෝහල්ගත වීම හා තරුණ රෝගීන් ගණන වැඩි වීමත් සමඟ, අපට නැවත අප දන්නා දෙය වෙත අවධානය යොමු කිරීමට වී තිබේ. COVID-19 එතරම් ලෙහෙසියෙන් පහව යන්නේ නැති අතර 3 වන රැල්ල දැනටමත් අපේ රටට වේගයෙන් බලපෑම් ඇති කර ඇත.

සැමවිටම මෙන්, COVID-19 පිළිබඳ නවතම තොරතුරු සහ ඔබ සහ ඔබගේ ආදරණීයයන් ආරක්ෂාකාරීව තබා ගැනීම සඳහා හොඳම උපදෙස් ඔබට ලබා දීමට oDoc බැදී සිටී.

COVID-19 aerosols droplets

COVID-19 වාතය හරහා බෝවිය හැකිය

COVID-19 ශ්වසන ජල බිඳිති සහ එයරොසෝල් මගින් වාතය හරහා පැතිරෙයි. වෛරසයේ බෝවීමේ හැකියාව වැඩි කිරීමට එයරොසෝල් සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. දුර්වල වාතාශ්‍රය සහිත ස්ථානවල මෙම කුඩා ජල බිඳිති පැය ගණනක් වාතයේ රැදී පවතී. විශාල ශ්වසන ජල බිඳිති තත්පර කිහිපයකින් බිමට වැටෙන අතර ආසාදිත නොවන පුද්ගලයෙකුට ආශ්වාස කිරීමේ අවස්ථාව අඩු කරයි.

ඔබ සුපිරි වෙළඳසැලකට යන බව සිතමු. සමහර විට ඔබ කාර්යබහුල නොවන සහ අවට බොහෝ පුද්ගලයින් නොමැති අවස්ථාවක වෙළඳ සැලට යනවා යැයි සිතන්න. ඔබේ මුහුණු ආවරණය ඉවත් කර ඇවිදින්න පුළුවන් යැයි ඔබට සිතෙනු ඇත. COVID-19 ආසාදිත පුද්ගලයෙකු පැය කිහිපයකට පෙර සුපිරි වෙළඳසැලේ සිටියා නම්, ඔවුන්ගේ ආසාදිත ශ්වසන ජල බිඳිති තවමත් වාතයේ තිබිය හැක. විශේෂයෙන් එම ස්ථානයේ දුර්වල වාතාශ්‍රයක් තිබේ නම් හා වාතය සංසරණය වීමට විවෘත කවුළු හෝ විදුලි පංකා නොමැති නම් වැඩි ප්‍රවනතාවක් තිබිය හැක. 

ඔබට පහසුවෙන් එම ජල බිඳිති ආශ්වාස කර COVID-19 ආසාදනය විය හැකිය. එබැවින් නිශ්චිත මොහොතක ගෘහස්ථ අවකාශයක ඔබ වටා වෙනත් කිසිවෙකු නොමැති වුවද, පැය කිහිපයකට පෙර එම අවකාශයේ සිටි ආසාදිත පුද්ගලයින් විසින් ඔබට තවමත් COVID-19 වැළඳිය හැකිය.

විශේෂයෙන් සංවෘත ගෘහස්ථ අවකාශයන් වලදී දැඩි ලෙස මතකයේ තබා ගත යුතු කරුණු:

ද්විත්ව මුහුණු ආවරණ! ශ්වසන කාන්දුවීම් සඳහා ඉඩක් නොමැතිව ආරක්ෂිත මුහුණු ආවරණ පැළඳ ඇති බවට වග බලා ගන්න. ඔබ KN95 හෝ N95 මුහුණු ආවරණ පැළඳ සිටී නම්, ඔබට මුහුණු ආවරණ දෙකක් අවශ්‍ය නොවේ.
mask enclosed
ඔබ වෙනත් පුද්ගලයෙකු අසල සිටින විට පමණක් නොව නිවසින් බැහැරව සිටින සෑම විටම ඔබේ මුහුණු ආවරණය පළඳින්න.
social distancing
බෝවන අංශු එළිමහනේ විසිරී යාමේ හැකියාව වැඩි බැවින් හැකි නම්, වෙනත් අය එළිමහනේ හමුවන්න. සබන් යොදා ඔබේ අත් සෝදන්න හෝ නිතරම අත් සනීපාරක්ෂක භාවිතා කරන්න. අඩි 6 ක භෞතික දුරස්ථභාවයක් පවත්වා ගන්න.

ඔබේ නිවසේ නොවන වෙනත් අය ඇතුළත් වන සංවෘත අවකාශවලට ඇතුළු වීමෙන් වළකින්න. ඔබට යම් ගෘහස්ථ ස්ථානයකට යෑමට අවශ්‍ය නම්, එම ස්ථානයේ වාතාශ්‍රය සඳහා විවෘත කවුළු කිහිපයකින් නිසි ලෙස වාතාශ්‍රය ඇති බවට වග බලා ගන්න. තවද එම ස්ථානයේ ගත කරන කාලය අවම කරන්න. ඔබ එම ස්ථානයේ ගත කරන කාලය, ආසාදනය වීමේ වැඩි ඉඩක් ඇති කරයි!

no enclosed indoor spaces
ventilation

ඔබ හෝ ඔබ ආදරය කරන කෙනෙකු කිසියම් COVID-19 රෝග ලක්ෂණ අත්විඳින්නේ නම්, ඔබේ රෝග ලක්ෂණ වඩා හොඳින් තේරුම් ගැනීමට oDoc යෙදුමේ අපගේ COVID-19 තක්සේරු කිරීමේ මෙවලම භාවිතා කරන්න. විකල්පයක් ලෙස, ඔබට COVID-19 තිබිය හැකි යැයි ඔබ විශ්වාස කරන්නේ නම් ඊළඟ පියවර තේරුම් ගැනීමට ඔබට oDoc හි වෛද්‍යවරයෙකුගෙන් උපදෙස් ලබා ගත හැකිය.

 

References:
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)00869-2/fulltext
https://www.bmj.com/content/373/bmj.n913
https://www.bmj.com/content/370/bmj.m3206
https://www.indiatoday.in/world/story/sri-lanka-new-covid-corona-variant-highly-transmissible-airborne-1794632-2021-04-24

Shares

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

Back to oDoc Blog

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

Confused over AstraZeneca news? We break it down in one minute!

Shares

AstraZeneca, long regarded as the problem child of the COVID vaccines, is plagued again by negative news. So what’s happened? What does it mean for you?

Short read:

The overall risk of blood clots is ca. 4 for every 1,000,000 people. The benefits of AstraZeneca vaccine outweighs the risks posed by COVID19 and the vaccine itself for over 40s. Anyone who didn’t suffer from clots should receive their second vaccine when offered.

However, as the risks posed by COVID19 to under 30s are lower, alternate vaccines are more prudent for use in this population. This is not out of safety concerns but utmost caution.

Want more details? We break it down into bite sized pieces below:

What’s happened?

In early March 2021, a slew of European countries paused administering the AstraZeneca vaccines after some reports of blood clots began to appear.

As per protocol, all severe adverse effects have to be investigated by the relevant medical authorities. When investigating, authorities look for signs of causation – did A cause B? Or did A and B happen to occur at the same time?

Most often, they do this by analysing the rates of occurrence of the event in the general population (or in the specific demographic) and then compare that to the rate of occurrence in the corresponding vaccinated population.

Here’s a simplified fictional example of what that means:

In the general population, say 1% of people over 50 suffer from heart attacks in a one month time period. In the vaccinated population, if this rate is the same or lower, then the event is deemed to not be caused by the vaccine. But if this rate is higher in the vaccinated population, then further investigations or ending of the vaccine trials or drives are required.

What did the investigations show?

On March 19th, EU & British regulators stated that the benefits of the AstraZeneca vaccine in preventing COVID19 outweighs any risks posed by it. They investigated ca. 30 cases of clots out of the 20,000,000 people who had received the vaccine in the EU & UK.

Following this, Germany, Italy and a number of other countries recommenced their vaccine drives with prudent processes in place.

So what’s the latest news about?

On April 7th, The UK’s major medical body, the MHRA held a press conference in collaboration with the EU’s major medical body, the EMA to discuss their findings.

There was confirmation that blood clots have been identified as a “potential side effect” in “an extremely small number of people” (emphasis added).

For example, in the 40-49 age group, 0.5 harms can be caused for every 100,000 people. This compares to 51.5 ICU entries with COVID19 in the same age group for every 100,000 people.

Most importantly, the benefits of AstraZeneca vaccine was found to far outweigh the risks for the majority of people.

What are the key things to remember about this event?

  1. The vaccine is still safe to administer to the vast majority of people over the age of 30. If you’ve had the first dose and haven’t had the below symptoms, you should take the second dose.
  2. If you have a known blood disorder, speak to your doctor before going for vaccination. 
  3. Anyone who has the below symptoms four days after vaccination should seek prompt medical advice.
  4. Symptoms to look out for include: 
    • new onset of a severe or persistent headache
    • Blurred vision
    • Shortness of breath
    • Chest pain
    • Leg swelling
    • Persistent abdominal pain
    • Unusual skin bruising or pinpoint spots beyond injection site

No medicine or vaccine is without risk. But knowing the destruction caused by COVID19 (even to those that present with no symptoms), it is always a matter of weighing the benefits against the risks. Agencies continue to monitor safety and will continue to act expeditiously when necessary. 

Concerned about clots or any of the above symptoms? Speak to an on demand GP on oDoc within 3 minutes.

oDoc ඩවුන්ලෝඩ් today on the App store or Play store.
Shares

Source

  1. “MHRA issues new advice concluding a possible link between COVID19 vaccine Astrazeneca and extremely rare unlikely to occur blood clots”, MRHA website, April 2021
  2. Under 30s won’t be given Astrazeneca vaccine over “extremely rare” risk of blood clots, ITV, April 2021

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

Back to oDoc Blog

Back to oDoc Blog

Categories
Blog Article

එන්නත් මිලියන 200 ක් ලබා දීමෙන් පසුව: සැබෑ ලෝකයේ එන්නත් ලබා දී ඇත්තේ කෙසේද?

Shares

මිථ්‍යාවන් බිඳ දැමීම: 4 වන කොටස

එන්නත් මිලියන 200 ක් ලබා දීමෙන් පසුව: සැබෑ ලෝකයේ එන්නත් ලබා දී ඇත්තේ කෙසේද?

මේ වන විට, අපගෙන් බොහෝ දෙනෙකුට ලංකාවේ COVID19 එන්නත ලබා ගැනීම සඳහා ලියාපදිංචි වීමට සබැඳියක් ලැබී ඇත. අපෙන් සමහරු දැනටමත් තීරණයක් ගෙන ඇති අතර අනෙක් අය තවමත් තීරණය කිරීමට උත්සාහ කරති. කෙසේ වෙතත්, සමාජයේ පැතිර යන කටකතා සහ වැරදි තොරතුරු සැලකිල්ලට ගෙන, එන්නත් පිළිබඳව වඩාත් දැනුවත් තීරණයක් ගැනීමට අපගේ මහජනතාවට උදව් කිරීමට අපට ඕනෑ විය.

මෙම ලිපි මාලාවේ සිව්වන එකේදී, මෙම කටකතා සඳහා පදනමක් තිබේද නැතිනම් වැරදි තොරතුරුද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා ලොව පුරා ලබා දී ඇති එන්නත් මිලියන 200 ක සාර්ථකත්වය සළකා බලමු.

ගෝලීය එන්නත්කරණය

ගෝලීය වශයෙන්, AstraZeneca, Moderna and Pfizer/BioNtech එන්නත් මිලියන 200 ක් ලබා දී ඇත. ඊශ්‍රායලය වැනි සමහර රටවල් දැනටමත් සෑම පුද්ගලයින් 100 දෙනෙකුගෙන් 71 දෙනෙකුට එන්නත් ලබා දී ඇති අතර සමහර අනෙක් රටවල් එන්නත් ලබා දීම තවමත් ආරම්භ කර නැත.

සහසම්බන්ධය හේතුකාරකයක් නොවේ

සමාජ ජාලා වල පැතිරී යන තොරතුරු මෙන්ම ගෝලීය පුවත් විකාශයන්ගේ අවධානය හේතුවෙන් බරපතල අතුරු ආබාධ හෝ එන්නත් නිසා සිදුවන මරණ පිළිබඳ පුළුල් කටකතා පැතිර ඇත. නමුත් ඇත්ත තත්වය කුමක්ද? අපි කතා කරන්නේ එන්නත් මිලියන ගණනක් පිළිබඳවයි. එන්නත් මිලියන ගණනක් ලබා දී ඇති විට දරුණු අහිතකර සිදුවීමක් (මරණය හෝ ඇනෆිලැක්සිස් වැනි බරපතල අතුරු ආබාධ) ඇතිවීමේ සම්භාවිතාව 0.00009% ක් විය හැක. සිද්ධිය විමර්ශනය කිරීමට පෙර, පූර්ණ කරුණු පරීක්ෂා කිරීමකින් තොරව පුවත හෙළි කරනු ලැබේ. WhatsApp හරහා පුවත තවත් වේගයෙන් ගලා යයි. අපට මඟ හැරෙන්නේ කුමක්ද? සහසම්බන්ධය හේතුකාරකයක් නොවේ යන වැදගත් මූලධර්මය.

අපි පැහැදිලි කරමු: එක්තරා කුඩා නගරයක අයිස්ක්‍රීම් අලෙවිය ඉහළ ගොස් ඇති අතර එම නගරයේ දියේ ගිලී මිය යාමේ වේගය ද තියුනු ලෙස ඉහළ ගියේය. එබැවින් අයිස්ක්‍රීම් පරිභෝජනය දියේ ගිලීමට හේතු වන බව අපි තීරණය කරමු.

බොස්ටන් ළමා රෝහලේ ආචාර්ය බොන්ස්ටයින් කෙටියෙන් මෙසේ පවසයි (2) “හේතුව පිළිබඳව අප ඉතා සැලකිලිමත් විය යුතුය”. “එන්නත වැඩිහිටියන් හෝ නිදන්ගත තත්ත්වයන් ඇති අය ඉලක්ක කර ගනිමින් ලබා දෙන හෙයින් විශේෂයෙන් සහසබඳතා ඇති වේ. මෙම සිදුවීම් එන්නත ලබා දීම ආසන්නයේ සිදුවීම නිසා එන්නත මෙම සිදුවීම් වලට හේතු වූ බවක් අදහස් නොවේ.”

තීරණාත්මක ප්‍රශ්නය නම් මෙම සිදුවීම් සාමාන්‍ය ජනගහනයට වඩා එන්නත් කරන ලද ජනගහනයේ වැඩි අනුපාතයකින් සිදුවන්නේද යන්නයි. පිළිතුරු සැපයීම සඳහා, ලොව පුරා නියෝජිත ආයතන එක් එක් සිදුවීම විමර්ශනය කර එයට හේතුව කුමක්ද යන්න තීරණය කරයි.

එන්නත්කරණය කවුරුන් හෝ විසින් අධීක්ෂණය කරනවාද?

ගෝලීය නියාමන ආයතන සෑම රටකම එන්නත්කරණය සමීපව නිරීක්ෂණය කරයි. රෝගියකුට එන්නත් කිරීමට පෙර, එන්නත් සායන රෝගීන් සමඟ කතා කළ යුතු අතර එන්නත් නොකිරීමට හේතු සොයා බැලිය යුතුය. ඇනෆිලැක්සිස් වැනි දරුණු අහිතකර බලපෑම් කළමනාකරණය කිරීම සඳහා එන්නත් සායන සකස් කළ යුතු අතර එන්නත් වල තොගද ළඟ තබා ගත යුතුය.

එක්සත් රාජධානියේ යමෙකුට එන්නත ලබා දුන් පසු, ක්ෂණික අහිතකර බලපෑම් නිරීක්ෂණය කිරීම සඳහා ඔවුන් විනාඩි 15 ක් එම ස්ථානයේ රැඳී සිටිය යුතුය. එක් එක් එන්නත හා සම්බන්ධ සියලු දත්ත ලබාගැනීම සඳහා ජාතික සෞඛ්‍ය සේවය තාක්ෂණය භාවිතා කරයි. සියළුම අහිතකර බලපෑම් ඖෂධ හා සෞඛ්‍ය නිෂ්පාදන නියාමන ඒජන්සියට (MHRA) වාර්තා කළ යුතුය. එන්නත ලබා ඇති ඕනෑම පුද්ගලයෙකුගේ මරණ පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණය ඇතුළුව MHRA විසින් වාර්තා කරනු ලැබේ (3).

ඒ හා සමානව, එක්සත් ජනපද CDCය විසින් එන්නත් අහිතකර සිදුවීම් වාර්තාකරණ පද්ධතියක් (VAERS) පවත්වාගෙන යන අතර එය පශ්චාත් එන්නත් අහිතකර බලපෑම් සමීපව අධීක්ෂණය කරයි. CDC වාර්තා වලට අනුව එක්සත් ජනපදයේ 2020 දෙසැම්බරයේ සිට 2021 ජනවාරි 3 වනදා දක්වා තිබු එන්නත්කරණය හේතුවෙන් 4,393 ක් හෝ 0.2% කට  අහිතකර බලපෑම් සිදු වී ඇත. වැඩිදුර විමර්ශනය සඳහා බරපතල අහිතකර බලපෑම් ලෙස සලකුණු කර ඇත්තේ එයින් 175 ක් හෝ 0.00009% ක් පමණි. මෙම සිද්ධීන් අතුරින් 21ක් ඇනෆිලැක්සිස් වන අතර එය එන්නත් ලබා දී මිනිත්තු 13 ක් අතර ආරම්භ වූ අතර ඒ කාලය තුලම පාලනය කර ඇත (4). ඉතිරි කොටස බරපතල නොවන (සමේ රෝග, කැසීම, මෘදු ශ්වසන රෝග ලක්ෂණ) ලෙස වර්ගීකරණය කරන ලදී.

නමුත් දිගු කාලීන අතුරු ආබාධ ගැන කුමක් කිව හැකිද?

උණ, තෙහෙට්ටුව, ශරීර කැක්කුම වැනි බොහෝ අතුරු ආබාධ සමඟ එන්නත් වල ආරක්ෂාව පිළිබඳව අපගේ ලිපියෙන් පුළුල් ලෙස ආවරණය කළෙමු.

එන්නත් සංඝටක ඔවුන්ගේ කාර්යය ඉටු කළ පසු ඒවා ශරීරයේ නිදන්ගත නොවේ.

අවසාන වශයෙන්, වසර 30 කින් කුමක් සිදුවේදැයි කීමට අපහසු නමුත් එන්නත් අතුරු ආබාධ ක්ෂණිකව සිදුවන බව පිළිගත් කරුණකි. රෝග 24 ක් සඳහා එන්නත් සකසා තිබීම හා ඒවායින් බොහොමයක් දශක ගණනාවක් තිස්සේ ලංකාවේ අනිවාර්ය එන්නත් කිරීමේ වැඩසටහන් වල කොටසක් වීම හේතුවෙන් අපටද බිය වීමට කරුණු නොමැත. එම එන්නත් අත්හදා බැලීම්වලින් බොහොමයක් COVID එන්නත් අත්හදා බැලීම්වලට වඩා අඩු පිරිසක් ඇතුළත් කර ඇති බව සැලකිල්ලට ගැනීම හොඳය.

සැබෑ අවදානම පවතින්නේ ආරක්ෂිත හා ඵලදායී එන්නතක් හෝ මාරාන්තික, අනපේක්ෂිත රෝගයක් ලෙස පෙනෙන දේ අතරය.

ඊශ්රායලයේ සහ දකුණු අප්‍රිකාවේ සිදුවන්නේ කුමක්ද?

එන්නත් සඳහා ලියාපදිංචි වීමට මිනිසුන් දක්වන පැකිලීම ඊශ්‍රායලය සහ දකුණු අප්‍රිකාව පිළිබඳ වාර්තා වූ අර්ධ තොරතුරු සමඟ සම්බන්ධ විය හැකිය.

අපි මුලින්ම ඊශ්රායලය දෙස බලමු:

2020 දෙසැම්බර් 19 වන දින සිට ඊශ්‍රායලය පුද්ගලයින් 100 දෙනෙකුගෙන් 71 දෙනෙකුට Pfizer/BioTech එන්නත ලබා දී ඇත. වයස අවුරුදු 60 ට වැඩි හා සෞඛ්‍ය සේවකයින්ට පළමුව එන්නත් ලබා දී ඇත. මෙම පුළුල් එන්නත කිරීම මගින් සායනික අත්හදා බැලීමේ දත්තවල නිවැරදිතාවය තවදුරටත් තහවුරු කර ගැනීමට විද්‍යාඥයයින්ට හැකි වේ. ඊස්රායලයේ සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතිය වන මැකාබි පවසන්නේ මාත්‍රාවන් දෙකක් සහිත 128,600 න් 28 ක් පමණක්ට COVID19 වැළදී ඇති බවයි.

කෙසේ වෙතත්, ඒ අතරම, ඊශ්‍රායලය සිය තුන්වන රැල්ල හා විශාලතම මරණ අනුපාතය (5) ජනවාරි 5වන දිනට පසුව ආරම්භ කළ බව පෙනේ. ඉතින් එයින් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද?

ගිහියාගේ වචන වලින් කෙටි පිළිතුර: සහසම්බන්ධය හේතුකාරකයක් නොවේ. එන්නත ලබා දුන් කාලය සහ මරණ වැඩිවීම අතිච්ඡාදනය වීම යන්නෙන් අදහස් වන්නේ එන්නත් මගින් මරණයට හේතු නොවන බවයි. එයට හේතුව විය හැක්කේ ආසාදන නිසා සිදුවන මරණ බොහෝ දුරට පරක්කු වීමයි. දත්ත වලට අනුව පෙර රැල්ලට වඩා මේ අවස්ථාවේ බැරෑරුම් කමින් අඩු බලපෑම් වාර්තා වී ඇති අතර එයින් සනිටුහන් වන්නේ එන්නත හේතුවෙන් මිනිසුන්ට රෝගය වැළදීම අඩු වී ඇති බවයි.

වැඩි විස්තර සඳහා තවදුරටත් කියවන්න:

COVID මරණ ආසාදනය වී සති 3-6 කින් වන බවට සිද්ධි වාර්තා යෝජනා කරයි. T පසුගාමී පරාසයේ කෙළවර උපකල්පනය කරමින් නිගමනය කළ හැක්කේ නොවැම්බර් 26 සිට ජනවාරි 5 දක්වා සිදුවූ ආසාධන සම්බන්ද මරණ සිදුවන්නේ දෙසැම්බර් 11 සිට ජනවාරි 26 දක්වා බවයි.

වැදගත්ම දෙය නම්, 60+ ජනගහනයේ නව මද හා දරුණු රෝගීන්ගේ ගණන තෙවන රැල්ලෙන් දින 6 කට පසුව හා 2 වන රැල්ලෙන් දින 14 කට පසුව ඉහළ යාමයි. මෙම පහත වැටීම එන්නත් වලට හේතු වේ (6).

ඊළඟට, දකුණු අප්‍රිකාව, එක්සත් රාජධානිය සහ ප්‍රභේද:

2021 ආරම්භ වුයේ එන්නත් පිළිබඳ හොඳ පුවතකිනි. නමුත් Sars-COV -2 වෛරසයේ වඩාත් ආසාදිත ප්‍රභේද හෝ විකෘති පිළිබඳවද වාර්තා වී තිබේ. විශාලතම ප්‍රශ්නය වී ඇත්තේ මෙම ප්‍රභේදයන්ට එරෙහිව එන්නත් කටයුතු කරන්නේ කෙසේද යන්නයි.

එක්සත් රාජධානියේ කෙන්ට් ප්‍රභේදය (B.1.1.1.7) මෙන්ම ඉතා බෝවන සුළු දකුණු අප්‍රිකානු ප්‍රභේදයක් (B.1.351) පිළිබඳ ප්‍රවෘත්ති දැන් අපට පෙනේ. දකුණු අප්‍රිකානු ප්‍රභේදය වඩාත් දරුණු රෝගාබාධ ඇති කරන බවට කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැත; කෙසේ වෙතත්, වඩා බෝවන යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ වැඩි පිරිසක් ආසාදනය වීම සහ වැඩි මරණ ගණනක ප්‍රවණතාවයයි. දකුණු අප්‍රිකානු ප්‍රභේදයේ ප්‍රධාන ගැටළුව වන්නේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය දුර්වල කිරීම සහ එන්නත් අකාර්යක්ෂම කිරීමකි.

සෑම විටම මෙන් විද්‍යාඥයින් පර්යේෂණ සිදු කිරීමෙන් ඔවුන්ගේ විශ්වාසයන් සනාථ කිරීමට බලාපොරොත්තු වේ. සම-සමාලෝචනය නොකළ පූර්ව පර්යේෂණයක් Pfizer එන්නත පරීක්ෂා කළ අතර නව ප්‍රභේද වලට අඩු බලපෑමක් වන බව සොයාගෙන ඇත (7). Modernaගේ මතය අනුව, 1,700ක AstraZeneca මුල් පර්යේෂණයෙන් මෙම විශේෂිත ප්‍රභේදය (8) නිසා ඇති වන මෘදු අහිතකර බලපෑම් “අවම”හෝ 22%ක් බව පෙන්නුම් කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙම අත්හදා බැලීම වයස අවුරුදු 31 ක් වන අය මත සිදු කරන ලද අතර එය දරුණු රෝගයේ කාර්යක්ෂමතාව සොයා ගැනීම සඳහා නිර්මාණය කරන ලද්දක් නොවේ.

කෙසේ වෙතත් වැඩි එන්නත් වර්ග තිබීම දැන් වඩා හොඳ බව ඔප්පු වෙමින් තිබේ. NovaVax එන්නත එක්සත් ජනපදයේ මුල් ප්‍රභේදයට එරෙහිව 95.6% ක් ද, එක්සත් රාජධානියේ ප්‍රභේදයට එරෙහිව 85.6% ක් ද, දකුණු අප්‍රකානු ප්‍රභේදයට එරෙහිව 60% ක්ද සාර්ථක බව සොයා ගන්නා ලදී. නව ප්‍රභේදයන්ට එරෙහි පර්යේෂණ තවමත් සිදුවෙමින් පවතී.

සියලුම එන්නත් නිෂ්පාදකයින් කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා අත්හදා බැලීම් සිදු කිරීමට සහ ප්‍රභේදයන්ට එරෙහිව බූස්ටර නිර්මාණය කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටී.

අවසාන වශයෙන්, එන්නත් ලබා ගැනීමට ඕනෑ නමුත් ඔබට අසාත්මිකතා තිබේද?

එක්සත් රාජධානියේ MHRA සහ එක්සත් ජනපද CDC සීඩීසී යන ආයතන දෙකම එන්නත් ලබා ගැනීම හෝ එන්නත් කළ නොහැකි ඖෂධ සම්බන්ධ නොවන දරුණු අසාත්මිකතා පිළිබඳ ඉතිහාසයක් ඇති පුද්ගලයින්ට නිර්දේශ කර ඇත.

කෙසේ වෙතත්, පොලිඑතිලීන් ග්ලයිකෝල් (PEP) හෝ පොලිසෝර්බේට් වලට අසාත්මිකතා ඇති අය MRNA එන්නත් ලබා නොගැනීම නිර්දේශ කරනු ලැබේ. තවද, එන්නත ලබා නොගන්නා ලෙස MHRA නිර්දේශ කරන්නේ එන්නත් වල සංඝටකයකට ඔබ දන්නා ආසාත්මිකතාවයක් ඇත්නම් පමණි.

එක් එක් එන්නතෙහි අමුද්‍රව්‍ය සඳහා කරුණාකර පහත සබැඳි බලන්න:

සාරාංශයක් ලෙස, ප්‍රධාන ආයතන විසින් මහජනතාවට එන්නත ලබා දෙන ලෙස නිර්දේශ කර ඇත. අසාත්මිකතා ඇති අය පමණක් එන්නත් ලබා නොගනී.

අවදානම්ප්‍රතිලාභ ගණනය කරන්නේ කෙසේද?

COVID19 හේතුවෙන් ලොව පුරා මිලියන 2.4 ක් මිය ගොස් ඇති අතර (1) ලංකාවේ මරණ 400 කට අධිකය. මිලියන එකසිය හයක ජනතාවක් වෛරසය ආසාදනය වී ඇති අතර එය පෙනහළු හා මොළය, හෘදය සහ වකුගඩු වැනි විවිධ අවයව වලට බලපායි. දිගු COVID යනු බොහෝ “සුවය ලැබූ” COVID රෝගීන්ගේ තත්වයයි. ඔවුන් තෙහෙට්ටුව, මාංශ පේශි දුර්වලතාවය හෝ ශරීර කැක්කුම මාස හයකට පසු පවා අත්දකියි.

එන්නත් දැඩි සායනික අත්හදා බැලීම් වලට භාජනය වේ. එන්නත් කිරීමෙන් පසු අහිතකර බලපෑම් බොහෝ විට සිදුවනු ඇත. එන්නත් මිලියන 128 කට අධික ප්‍රමාණයක් පරිපාලනය කිරීමත් සමඟ, දරුණු අහිතකර බලපෑම් පිළිබඳ වාර්තා 0.005% ට වඩා අඩුය. තවද, එන්නත් අමුද්‍රව්‍ය දින 1-2 කට පසු ඔබේ ශරීරය අතහැර යනු ඇත.

සරලව කිවහොත්, COVID19 රෝගය එන්නත් වලට වඩා මරණය හා රෝගාබාධ සඳහා සැලකිය යුතු අවදානමක් ඇති කරයි. අපට ආර්ථික කටයුතු වෙත ආපසු යාමට හෝ නිවාඩුවක් ගත කිරීමට ඕනෑ යැයි සිතමු. එවැනි අවස්ථාවකදී, එන්නතෙහි මාත්‍රාවන් දෙකම ඔබට ඉක්මනින් ලබා දීම වඩාත් විචක්ෂණශීලී යැයි අපි විශ්වාස කරමු.

එන්නත් ආරක්ෂාව පිළිබඳ අපගේ පෙර ලිපිය කියවන්න

Shares

Sources

  1. Bloomberg COVID19 Vaccine tracker
  2. Dr. Widmer (2021) Fact-check: No link between COVID-19 vaccines and those who die after receiving them. ABC News.
  3. Primary Care Pharmacy Network., Delivery of COVID Vaccination Services (2020)
  4. Allergic Reactions Including Anaphylaxis After Receipt of the First Dose of Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine — United States, CDC, December 14–23, 2020
  5. COVID19 tracker, Google
  6. De-Leon, A et al., (2021) First indication of the effect of COVID-19 vaccinations on the course of the outbreak in Israel. Preprint. MedXRiv.
  7. Xie, X et al (2021) Neutralization of SARS-CoV-2 spike 69/70 deletion, E484K, and N501Y variants by BNT162b2 vaccine-elicited sera. Preprint. BiorXiV.
  8. Oxford/AstraZeneca jab fails to prevent mild and moderate Covid from S African strain, study shows. Financial Times, Feb 2021
  9. Pfizer-BioNTech (2020).,Vaccines and Related Biological Products Advisory Committee Meeting., FDA Briefing Document.
  10. Moderna (2020).,Vaccines and Related Biological Products Advisory Committee Meeting., FDA Briefing Document.
  11. Information for UK recipients on COVID 19 Vaccine AstraZeneca, MHRA

Similar Articles...

Channel a doctor in just three taps

දැන්ම oDoc ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

Back to oDoc Blog

Back to oDoc Blog